Helen Nguyen

December 23 at 11:00 PM ·

 Have you ever wondered why modern roads get riddled with potholes after the first rain, while we can still walk on Roman roads built two thousand years ago? The answer isn't magic, but rather an almost manic obsession with engineering that made Rome the master of the ancient world. They didn't build simple dirt roads, but veritable walls buried deep in the ground, designed to withstand the passage of entire legions and heavy chariots for centuries without yielding an inch to wear and tear.

The secret to their durability lay in what wasn't visible to the naked eye, hidden beneath the surface. Before laying those famous polygonal stone slabs, Roman engineers excavated deep trenches to create a multi-layered, stratified foundation. They began with large stones for the foundation, followed by gravel and rubble mixed with lime, and finished with compacted sand. This system allowed for perfect drainage, preventing water from accumulating and destroying the road from within—a technique many modern structures would envy.

Thanks to this immense network of ancient highways, which eventually totaled more than 80,000 kilometers of paved roads, news and armies could travel at breakneck speed for the time. It was the stone internet of the Empire, connecting misty Britain to the deserts of Syria. Today, when we look at those weathered stones, we are seeing living proof that when something is built with a vision of eternity, it can defy time itself.

 

Nhờ sửa computer, tôi đã học được tánh kiên nhẩn.

- Đam mê là động lực khiến chúng ta hành động ko mệt mỏi. Vì có lúc tôi đã thức tới mấy giờ sáng để sửa máy tính, hầu sớm giao máy cho người quen – mà ko lấy 1 đô. Chưa kể còn cho họ đồ phụ tùng như mouse, v.v…

- Hiểu tức là nhớ lại -- Triết gia kiêm nhà toán học Pythagore. Ý nói kiến thức của ta có được nhờ tích lũy qua nhiều kiếp. 

Từ khoảng đầu thập niên 2.000, từ chỗ ko biết gì máy tính, nhưng nhờ đọc sách nhiều (toàn tiếng Anh, vì nhà kế bên thư viện chánh của San Jose), tôi đã sửa nhiều laptop khác nhau (máy tính để bàn thì ít hơn), của các hãng Dell, HP, Gateway, Acer, Toshiba, v.v... Nhưng tôi chưa bao giờ* thay một CPU hay một con chip nào đó trên bản mẹ (motherboard)-- còn lại làm được hết như thay thẻ nhớ (memory board), ổ cứng (hard drive), màn hình, v.v... Đôi khi tôi phải nhờ người mạnh tay, như ông Đức (đang nằm bv) tháo giùm ổ cứng, vì tay tôi rất yếu.

Trước khi sửa 1 laptop, tôi phải vào mạng tìm kiếm cuốn manual hay service guide của nó – để đọc rất kỹ vì tôi phải dựa vào đó mà tháo ráp laptop này. Nguyên tắc của tôi là nếu ko sửa được món gì thì cũng ko được làm hư 1 món khác trên máy tính. Tôi chưa bao giờ tháo ráp MacBook* (một loại laptop của Apple) -- vì muốn tháo nó ra, phải đồ nghề đặc biệt, ko phải đồ nghề thông thường, xem hình, mà tôi đang có.

             

        

Camera này ko xài được vì chỉ tương thích với network 2.4 GHZ, nên ko hợp với network 5.8 GHz, mà tôi đang dùng. 

* Sở dĩ tôi chỉ làm được như vậy mà thôi vì ko khéo tay như người bình thường -- hậu quả của sốt cao lúc 14 tuổi (năm 1961), uống rất nhiều trụ sinh và kháng viêm (corticoid), v.v... dẫn đến SUY DINH DƯỠNG, rối loạn về chuyển hóa, v.v.... đến độ năm 1968, vào lính mà ko vác nổi khẩu Garant M-1, phản ứng lại chậm chạp, quờ quạng, khiến đồng đội khinh rẻ, cấp trên khiển trách hay chửi bới. Nếu tôi khéo tay, tôi đã biết chơi đàn từ lúc 14 tuổi, vì có thày dạy. Do đó, tôi đã già trước tuổi, đến độ có người nói, mày đứng kế ba mày, ko ai biết ai là cha, ai là con, xem hình.

Riêng phone thì tôi chỉ biết thay pin hay SIM*. Chưa biết thay thế cái gì của tablet*.

Tuy nhiên tôi rất giỏi về chỉnh sửa phần mềm, từng phục hồi biết bao máy tính, phone, hay tablet bị MÀN HÌNH TỐI ĐEN (black screen of death), v.v...

(Còn tiếp).

SJ ngày 30/12/25.

 Từ chuyện tu tại chức đến trận Đá Biên tháng 10/1973.

1/ Ngày xửa ngày xưa ở xứ Đông Lào, một ông cán bộ đi thi nhiều lần nhưng rớt hoài, bèn than với vợ: "Anh cũng muốn có bằng cấp để hãnh diện với đời, nhưng thi hoài ko đậu."

Vợ liền trả lời: Đi thi cũng như đi đẻ. Rặn hoài thì cũng lòi ra đứa nhỏ.

- Em nói vậy mà nghe được à. Em có sẵn đứa nhỏ, rặn hoài cũng ra. Còn anh trong bụng có chữ nghĩa nào đây mà rặn ra.

Thế là từ đó, các lớp chuyên tu và tại chức ra đời để phục vụ nhu cầu này của các ông và bà cán bộ.

Tôi có bà con, con của cô ruột, ở miền Bắc, sau 75 vào dạy học cho các sĩ quan QĐNDVN. Bả nói các ông này trình độ rất kém, vì họ thăng cấp do thành tích chiến đấu*, chứ ko do trình độ học thức. (Trong miền nam trước 75, muốn đi sĩ quan, phải có bằng tú tài 1 (nghĩa là phải học hết lớp đệ nhị hay lớp 11 bây giờ).

* Xem hồi ký của KTS Vương thừa Bình, cựu bộ đội.

2/ Khoảng tháng 10 năm 1973, hàng trăm bộ đội thuộc trung đoàn 207 CSBV, phần lớn là SV đại học XD Hà Nội, từ KPC xâm nhập vào tỉnh Kiến Tường của VNCH. Khi di chuyển băng ngang Đồng Tháp Mười, đã đóng quân trên cồn đất cao, giữa biển nước mênh mông. Do thiếu kinh nghiệm nên họ phơi quần áo màu mè, đã bị trực thăng thấy. Thế là cả tiểu đoàn 2/10 của sđ 7 bộ binh của tôi được thả xuống để bao vây đơn vị, mà phần lớn là SV chưa có kinh nghiệm chiến đấu. Họ còn bị trực thăng và pháo binh bắn phá nên tổn thất lớn. Có đăng lại trong các bài như "Miếu Bắc Bỏ" hay "Trận Đá Biên", v.v...

https://baolongan.vn/ngoi-mieu-bac-bo-va-an-tinh-nguoi...

Gọi là "Miếu Bắc Bỏ" vì ngôi miếu thờ cúng 291 BỘ ĐỘI của trung đoàn 207, phần lớn thuộc ĐH Xây dựng HN đã chết trong trận này nhưng CQ BỎ QUÊN họ, mãi sau CQ mới biết, sửa sang miếu này.

Trận này tôi ko có dự vì đi họp tại căn cứ Đồng Tâm, nghe lính kể lại "lính nhà bếp cũng lấy được súng, v.v...

 Tử vi của dân bản địa Mỹ, mà trước đây, điện ảnh Mỹ đã sai lầm khi gọi họ dân Da Đỏ (Red Skin) trong các phim cao-bồi hay western trình chiếu tại Sài Gòn trước 75.

Theo tử vi này, tôi thuộc tuổi Rái Cá (Otter) vì sanh từ 20/1 - 18/2. Sau đây là phần đầu của tử vi này, ảnh 1-2-3, dựa theo sách tử vi của họ, ảnh 4, mà tôi mua trong 1 lần triển lảm sách tiếng Anh tại nhà sách Lê Phan khoảng cuối TN 1980.

                            Ảnh 1: Chụp lại từ màn hình.  

   

Ảnh 2-3: Bản gốc.

Ảnh 4. Sách tử vi của dân bản địa Mỹ.

 

TRẬN IA DRANG, BÀI II.

Hồi ký của trung tá Hal Moore  chỉ huy tiểu đoàn (TĐ) đã nhảy vào bãi đáp X-ray.

NGÀY 14/11/65: ĐỔ QUÂN VÀO BÃI ĐÁP X-RAY.

Lúc 8:50 sáng, trên phi đạo của trại LLĐB Plei Me, tôi ra lịnh cho các đại đội trưởng (đ.đ.t.), các sĩ quan (sq) liên lạc , các phi công và bộ tham mưu của TĐ: sẽ đổ quân vào bãi đáp X-ray để tìm và diệt địch. Đ.Đ. Bravo xuống trước cùng với BCH của TĐ, rồi tới Đ.Đ. Alpha, kế đó Đ.Đ. Charlie và kế đó Đ.đ. Delta. Sau đó, Bravo và Alpha sẽ tiến theo hướng tây bắc, Charlie sẽ tiến theo hướng tây nam về núi Chu Pong. Delta sẽ điều khiển các súng cối. Các trung đội viễn thám và súng cộng đồng sẽ là trừ bị TĐ (nghĩa là nằm lại trại Plei Me -- ND).

Pháo binh sẽ bắn trong 8 phút vào bãi đáp Yankee và Tango để nghi binh, rồi sẽ bắn trong 20 phút vào bãi đáp X-ray và vùng phụ cận. Các trực thăng võ trang sẽ bắn rocket trong 30 giây và bắn đạn trong 30 giây kế tiếp. BCH nhẹ của TĐ - chỉ huy bởi thiếu tá Wirth, ban tiếp liệu và y tá sẽ được chuyển tới bãi đáp Falcon, nơi mà hai pháo đội sẽ đến.

Đại Tá Brown tới thăm TĐ và tôi trình bày kế hoạch. Ông đồng ý 100/100. Ông nói chuyện với sq và binh sĩ (bs) trong vài phút. Trước khi rời, ông gọi tôi và Đ.U. Matt Dillion, trưởng ban 3/hành quân, ông nói "Tôi muốn hai ông cẩn thận đặc biệt cho cuộc hành quân này". Ông có vẻ quan tâm. Khi chúng tôi đưa ông tới trực thăng, ông lập lại: "Các đ.đ. phải phối hợp chặc chẻ". Lúc 9:15, 2 pháo đội cho biết họ trên đường tới bãi đáp. Tôi chọn 10:30 là giờ đổ quân (touchdown) . . .

Kế đó tôi nhận được tin pháo binh chưa đến bãi đáp Falcon vì gió mạnh ** do đó ko thể bắn vào mục tiêu trước 10:17. Giờ G phải lùi lại. Dillion lên trực thăng chỉ huy tới toán yểm trợ hỏa lực và liên lạc với trực thăng. Bruce Crandall (chỉ huy các trực thăng) và tôi đứng bên cạnh trực thăng, thảo luận chi tiết cuối cùng. Đ.U. phi công Jon Mills, xem bản đồ, lịch trình bay và máy tính (calculator) và nói: "Sẽ tới bãi đáp trong 30 phút 15 giây".

Chúng tôi lên trực thăng . . . 16 trực thăng đồng loạt cất cánh trong đám bụi đỏ và tiến về bãi đáp X-ray.

. . . Chúng tôi bay ở độ cao 2.000 bộ để tránh đạn súng nhỏ trên đường bay dài 14.3 dặm Anh, theo đội hình gồm 4 nhóm x 4 chiếc (16 chiếc); bốn trực thăng võ trang bay hai bên của đội hình để bảo vệ cạnh sườn. Đ.Đ.T. của Đ.Đ. Bravo nhớ lại: "Đây là 1 buổi sáng sương mù, mát mẻ và bạn có thể thấy pháo đội 105 ly đang nả vào những khu vực quanh bãi đáp" . . .

Còn 4 dặm tới bãi đáp X-ray, Crandall ra lịnh cho các phi công hạ cao độ xuống sát ngọn cây để tới mục tiêu. Đ.U. Matt Dillon nói qua vô tuyến:"Đạn pháo binh chỉ ngưng rơi trước khi trực thăng đổ quân. Nếu pháo binh ngừng quá sớm, địch sẽ đón chờ các anh."

Chúng tôi còn hai phút và có thể thấy khói và bụi bay chung quanh bãi đáp. Đạn được bắn vào cánh rừng thưa để trực thăng chuẩn bị đáp. Bốn trực thăng võ trang bắn vào chu vi của bãi đáp với rocket, phóng lựu M-79 và đại liên M-60. Chúng chỉ dùng 1/2 hỏa lực đề phòng địch xuất hiện sau khi chúng tôi đã xuống đất.

Lúc 10:48, trung sĩ 1 Plumley, Đ.U. Metsker, Bob Ouellette và Nik thông dịch viên đứng gần tôi. Chỉ trong chưa tới 10 giây, 8 trực thăng lại bốc lên trời, bay về hướng đông trở lại trại Plei Me. Đợt hai gồm 8 chiếc đang đáp xuống.

(còn tiếp) .

Dịch từ 'We were soldiers once . . . young' .

H1: BCH tiểu đoàn trước khi đổ quân vào bãi đáp X-ray: hàng đứng từ trái đếm qua gồm trung sĩ 1 Basil Plimley, sq hành quân Matt Dillon, TĐT Hal Moore, trang bị M-16, đ.đ.t. Tom Metsker. Hàng ngồi: bên phải là âm thoại viên Bob Ouellette.

H2: Skip Fessmire, chỉ huy đ.đ. C, trang bị súng lục, và trung đội trưởng viễn thám Pat Payne trong những ngày hạnh phúc trước khi đổ quân vào bãi đáp Albany. Đ.Đ. này chết 46 người và bị thương 50 người.

H3: đ.đ.t. Tony Nadal và sq hành quân Matt Dillon trong một cuộc HQ gần An Khê trong tháng 10/65.

H4 : Đ.U. Bruce Crandall, chỉ huy các phi công trực thăng gan dạ đã bay vào vùng lửa đạn ở X-ray để đem đạn dược, nước uống và di tản thương binh.

H5-6: trận chiến tại thung lũng Ia Drang với các bãi đáp X-ray, Albany, Falcon - nơi đặt hai pháo đội 105 ly, Victor.

Nói thêm: SĐ 1 không kỵ tổ chức khác với sđ bộ binh hay sđ TQLC Mỹ. Pháo binh 105 ly hay 155 ly cũng được chuyên chở bằng trực thăng. Có lực lượng trực thăng riêng của sđ gồm: trực thăng chở quân, trực thăng võ trang (gunship), trực thăng thám thính, trực thăng lớn như H-47 (Chinook), H-53 (cần trục bay), v.v..

** Đưa đại bác 105 ly bằng trực thăng rất khó khăn, ko dễ dàng như chuyên chở 50 lính bộ binh. Nếu gió mạnh, trực thăng sẽ bay rất chậm vì vướng đại bác treo dưới bụng.

   

              

                                   HAI TQLC MỸ ĂN MỘT CHÉN CƠM CỦA MỘT PHỤ 

                                      NỮ VIỆT NAM VÀO NGÀY 13/2/1968 TẠI HUẾ.

                                   

                  

 Ảnh này chụp năm 1949, lúc đó tôi được 2 tuổi, ngồi trong lòng ba tôi (lúc đó 29 tuổi). Ảnh này nguyên là ảnh nhỏ, nay phóng lớn, nên ko rõ lắm.