Thursday, January 29, 2015



Loài thú bình đẳng và ko tham lam như loài người hay tại sao sói và gấu cùng nhau chia thịt nai . 

Dịch từ NAT GEO May 2004 .
 - Càng thấy sự LẠM QUYỀN và THAM NHŨNG của các nhà cầm quyền từ cấp xã tới trung ương tại VN , (đang đăng trên CDQL) , tôi càng yêu quí loài vật , kể cả thú dữ : vì chúng chỉ giết con vật khác giống khi đói , ko tham lam , tích trử của cải như con người , v,v... Chúng tôn trọng công bằng : để kiếm ăn chúng đều lao động như nhau , ko có con mập như cha con ông Phùng q. Thanh , Nguyễn x. Phúc , Ng Hòa Bình , v.v... ko có con ốm trơ xương như ng dân nghèo Quảng Ngải ! . . . Khi về già và bịnh nặng , chúng sẽ lủi vào xó xỉnh nào đó để chết , ko cần xây lăng lẩm như các quan CSVN . . . --- Tài . 
. . .
"Trang 100-1 : Chúng tôi đc tin , cách đây khoảng tuần , đàn sói đã gây thương tích nặng cho  1 con nai sừng tấm Alaska tại công viên Danika ở Alaska . Những ngày sau đó , trong cái lạnh của 1 buổi rạng đông thấm nước (soggy), chúng tôi thấy nó ở sông Teklanika . Nó đã đi khập khễnh do vết thương dài (gash) đẫm máu ở chân phải ; hình 1 .
Mùi máu và sự lan truyền (infection) cộng với tiếng kêu ồn ào của quạ (raven) cuối cùng đã lôi kéo vài con gấu để tranh phần với 6 con chó sói . Để tranh giành (scramble) , một gấu xám (grizzly) cái đã đến gần con nai này , nhưng khi bầy sói đe dọa các gấu con , gấu mẹ xoay ra bảo vệ con ; hình 2 . Dù bị thương nặng , nai vẫn dùng chân đạp và lúc lắc sừng (antler) . Tuy vậy giết nó vẫn là phần thưởng lớn (payoff) cho các thú này .  Hàng trăm cân Anh thịt và các cơ quan có thể cung cấp những calori duy trì sự sống ở vùng núi lạnh và cằn cỗi (barren) của cv Denali .
Bọn sói thường giết nai như sau : 1 con nhiều kinh nghiệm nhảy lên mông của nai (rump) và khoét ra (gouge) những bắp thịt ở đùi . Một sói khác cắn sâu vào mõm phồng ra (bulbous) của nai . Những con khác siết chặt (clinch) và xé toạc (rip) bất cứ phần nào của cơ thể nai - mà nó có thể làm - để hạ gục con mồi .

Trang 104-5 . Suốt ngày sói liên tục đuổi theo (stalk) nai hầu làm cạn (sap) sức mạnh của nó , buộc nó phải đi xuống sông lạnh lẽo . Con nai ko còn tung sừng để chống kẻ tấn công  . Xương sườn nhô ra của nó phồng lên và xẹp xuống qua các hơi thở ngắn . Mắt của nó trũng xuống (sunken) và lõm vào (hollow) .
Vào cuối trưa , nai cố gắng chạy lên bờ sông để tránh lạnh . Một con sói tiến gần, thú săn và con mồi nhìn nhau . . . Con sói xông vào con nai , đã chạy ngược xuống sông và quỵ xuống (collapse) , hình 1 . Giòng nước đã đưa nó đi khoảng 100 bộ trước khi hai con sói kéo con nai bất động tới chỗ nông (shallow) . Những con sói ăn vội vã nhưng chẳng bao lâu chúng bị đuổi bởi một gấu xám lớn .
Vào buổi sáng kế , gấu này bỏ đi và 1 gấu xám mẹ trở lại và nằm dài (sprawl) bên cạnh xác nai . Sau khi ăn no bụng (eat her fill) , nó nằm lăn (roll over) để cho gấu con bú , hình 2 .

Tr. 106-7 : Sau khi gấu mẹ và gấu con no bụng đi chỗ khác , một gấu xám khác tiến gần xác chết - nhưng các con sói nhanh chóng tấn công từ mọi hướng . Với răng bén , chúng tấn công vào mông (hindquarter) của gấu , buộc nó phải xoay tròn (spin) để bảo vệ phía sau . Sau vài phút đánh nhau (spar) , sói đuổi gấu chạy xa mà ko bị gấu cắn .
Tr. 108-9 : Gấu trẻ đánh nhau với sói cái  , hình 1 . Sau đó là đối đầu (standoff) , hình 2 . Quá nhanh để bị nắm bắt và bị thương bởi móng vuốt mạnh mẽ của gấu trẻ , đàn sói kiên trì (persist) , ko muốn hoàn toàn từ bỏ (relinquish) con mồi , hình 3 .
Tr. 110-11 : Trong khi gấu trẻ đánh chén (feast) , các sói đi rón rén (crept) gần hơn . Chúng đã đánh gục con nai nhưng vẫn bị ngăn ko cho tiếp cận con mồi . Mắt gắn chặt vào gấu đang ăn , 1 sói gặm (nibble) phần xa nhứt của xác nai . Chẳng bao lâu những sói khác bắt đầu ăn mà gấu ko phản ứng gì , hình 1 . Có lẽ cuối cùng các con thú này quyết định , đấu đá nguy hiểm như vậy là quá đũ , giờ cùng ăn !
. . . Tại sao những thú này cuối cùng chia xẽ thức ăn ? Chẳng lẽ do phần lớn chúng trẻ và thiếu kinh nghiệm ? Hay bởi vì lợi ích của ăn được coi trọng hơn nguy cơ đánh nhau về 1 xác chết ?
Một khi xác chỉ còn da , xương đầu , và và xương đã gặm mòn (well-gnawed) , con gấu bỏ đi , để cho đàn quạ đục khoét (peck) phần còn lại . . .
Khi mặt trời ló dạng qua mưa phùn (drizzle) , một chó sói với bụng căng đầy bỏ đi , và chúng tôi cũng vậy - dù  ngạc nhiên bởi cảnh tượng này , nhưng vẫn ko thể giải thích nỗi , hình 2 " .