Chúng tôi khẳng định một chân lý hiển nhiên rằng mọi người sinh ra đều bình đẳng, rằng tạo hóa đã ban cho họ những quyền tất yếu và bất khả xâm phạm, trong đó có quyền sống, quyền được tự do và mưu cầu hạnh phúc . . . (Lời Mở Đầu Của Tuyên Ngôn Độc Lập Mỹ)
Wednesday, July 23, 2025
QUẬN LỴ TẠI VN RƠI VÀO TAY ĐỊCH
Các bài sau đây chuyển ngữ từ các số báo cũ hay văn khố của báo New York Times, mà tôi là độc giả online của họ.
BÀI MỘT
Sài Gòn ngày thứ hai 21/8/1972-- Quân nam VN đã bỏ 1 quận lỵ ở phía bắc và 1 căn cứ hỏa lực (CCHL) gần đó sau 2 ngày bị pháo kích và tấn công bộ binh của CS-- 1 tổn thất lớn nhứt của chính phủ (CP) kể từ những tuần đầu tiên của tổng tấn công của CSBV, bắt đầu 30/3/72.
Thất bại này của CP đã khiến phần lớn quận Quế Sơn tỉnh Quảng Nam vào tay bắc quân.
Một phát ngôn viên quân sự (QS) của nam VN, trong thuyết trình hàng ngày tại SG hôm qua loan báo rằng quận lỵ Quế sơn và căn cứ Ross, khoảng 2 dặm về phía tây, đã "di tản" vào thứ bảy, nhưng ko nói rõ qui mô của thất bại này.
RÚT LUI TRONG VỘI VẢ
Tuy nhiên, nguồn tin có thẩm quyền tại Đà Nẳng, nằm 25 dặm đông bắc Quế sơn, nói quân CP "đã ko làm tròn nhiệm vụ" và rút vội vả đến độ bỏ lại vài đại bác.
Nguồn tin này chủ ý nói về vài trăm quân chính quy của sđ 2, đóng tại Ross. Họ cũng nói ĐPQ/NQ tại Quế sơn, dù ko được huấn luyện hay trang bị tốt, đã dũng cảm chiến đấu khiến họ kinh ngạc (acquit/perform).
ĐPQ/NQ và lính chính qui chạy về CCHL Baldy, khoảng 5 dặm đông bắc của Quế sơn -- hướng về bờ biển và gần QL-1.
Họ cho biết 70 phi xuất - phần lớn của Mỹ - đã ko thể ngăn chận tấn công của kẻ thù.
Quế sơn là quận lỵ đầu tiên rơi vào tay cs trong 1 thời gian dài. Trong những tuần qua, quân CP đã tái chiếm vài quận lỵ đã mất trong giai đoạn đầu của tổng tấn công, dù họ thường tái chiếm mà ko phải chiến đấu nhiều vì kẻ thù đã rút ra để lập phòng tuyến ở nơi khác.
Có vẻ 1 yếu tố quan trọng trong thất bại ở Quế sơn là sự tàn phá của võ khí lớn nhứt của cs, súng 130-ly, bắn xa 17 dặm hay 27.3 km. Đây là lần đầu chúng xuất hiện ở Quế sơn, và khiến mọi phản công dự liệu của CP--sẽ khó khăn.
Trong những tuần đầu của tổng tấn công, csbv xuất phát từ thung lũng Quế sơn, giáp với Lào, lần lượt tấn chiếm từng tiền đồn, dẫn tới quận lỵ này. Các tiền đồn này là quận lỵ Hiệp đức, các CCHL West và O'Connor (trước đây của Mỹ, nay bàn giao cho quân CP).Cuối cùng, chúng vây hãm Quế sơn bằng bộ binh và pháo.
Nhưng Quế sơn và căn cứ Ross đã giữ được trong tháng 5--và đe dọa này hình như đã giảm đi. Trong những tháng sau đó, Bắc quân hoạt động ở những đồi phía nam và tây của Quế Sơn, pháo kích và thăm dò rời rạc và dằn co (jockey) với trung đoàn 5 và 6 của sđ 2, nhưng ko tung ra tấn công lớn nào.
Nguồn tin nói rằng tấn công bắt đầu với thứ sáu, ngay trước rạng đông-- với cs pháo quận lỵ và căn cứ Ross, nhưng tập trung vào Ross. Kế đó kẻ thù tấn công bộ binh vào Ross, và sáng thứ sáu, đã chiếm phần lớn căn cứ, nằm trên 1 ngọn đồi nhỏ.
Quân CP, với không yểm mạnh mẻ, đã có thể đẩy lui kẻ thù vào sáng thứ bảy, nhưng vài giờ nghỉ ngơi, CS tái tấn công, và lần này quân CP bị thiệt hại nặng, quyết định rút lui.
BÀI II
CHIẾN SỰ SUY GIẢM TẠI VÙNG QUẾ SƠN
SAIGON, thứ tư 23/8/1972--ngày hôm qua, người ta cho biết quân hai bên, do kiệt sức vì thiệt hại nặng, tạm chấp nhận (settle for) cho lúc này 1 chiến tuyến lỏng lẻo phía đông bắc của quận lỵ Quế sơn, đã rơi vào tay cs từ ngày thứ bảy.
Pháo kích và chạm súng nhỏ dọc chiến tuyến đã tiếp tục hôm qua, nhưng ko bên nào có vẻ sẵn sàng mở cuộc tấn công mới.
Tuy nhiên, rõ ràng rằng kẻ thù đã mở 1 mặt trận lớn và mới ở phía nam của mặt trận chánh tại Quảng trị, bằng cách bỏ qua các căn cứ của CP bao quanh tp Huế và Đà nẳng.
Hiện nay kẻ thù giữ vững Quế sơn và Ross, khoảng 25 dặm nam của Đà nẳng. Phòng tuyến địch đã buộc quân CP rút về đông bắc dọc tỉnh lộ (TL) 535.
CHIẾN DỊCH GIỐNG-QUẢNG TRỊ
"Hai bên cần có 1 thời gian để liếm vết thương và tập hợp lực lượng," 1 nguồn tin QS nói. "Nó hoàn toàn giống chiến dịch Quảng trị, với những trận đánh đẫm máu và những lúc nghỉ ngơi."
Ngạc nhiên lớn là csbv đã thành công khi chuyển đại bác 130 ly mà ko bị phát hiện.
Viên chức này nói kể từ lúc chúng chiếm quận lỵ Hiệp đức, ở tây nam của Quế sơn, vào mùa xuân "hầu như ko có quân bạn từ đây (all the way) tới biên giới Lào." Có nghĩa quân CP ko thể hoạt động hữu hiệu trong khu này để theo dỏi CS.
CÓ TIN VỀ ĐỤNG ĐỘ MỚI
Kể từ khi tỉnh lỵ Quảng trị thất thủ vào tháng 5, quân CP đã tập trung cố gắng vào việc đẩy quân csbv ở đây về phía bắc.
Kẻ thù đã chống trả phản công này, nhưng suốt thời gian đó (all the while) đã mở rộng sự thâm nhập của họ, bằng cách tiến về nam dọc sườn tây của quân SG. Họ đã đe dọa thành công Huế từ phía tây nam và Đà nẳng, cũng từ tây nam.
Trong 24 giờ qua, nguồn tin CP cho biết đụng độ mạnh và pháo kích dọc theo phần lớn vòng cung 100 dặm hay 160 km từ Quảng trị tới Quế sơn.
Nguồn tin cho biết kẻ thù bắn 300 đạn đại bác vào các vị trí cách thị xã Quảng trị 1.6 km. Tin cũng cho biết họ đã giết 79 csbv trong trận đánh, trong khi có 8 chết và 73 bị thương.
Xa hơn về phía nam, đụng độ ác liệt xảy ra chung quanh quận lỵ Tam quan và Hoài nhơn, đã được tái chiếm gần đây bởi quân SG. Có 23 địch chết, phe CP có 2 chết và 26 bị thương.
thương vong tương tự trong 1 trận đánh mới cách tỉnh ly an lộc 4.8 km. Phần lớn do pháo kích của cs.
Các máy bay chiến thuật, và b-52, tập trung lần nữa phần lớn vào các tỉnh phía bắc, đặc biệt là quảng trị.
MACV cho biết 1 ném bom lần ngày thứ hai. Một máy bay Phantom của Không quân đã thả "vài bom loại 500-cân" vào 1 vị trí TQLC VNCH ở 1,5 dặm bắt của tỉnh lỵ Quảng trị, giết 1 và làm bị thương 13.
==
BÀI III
QUÂN CP TẬP HỢP SAU KHI MẤT QUẾ SƠN
SAIGON,thứ ba 22/8/1972--Quân CP bị thiệt hại nặng khi cố gắng tập hợp ngày hôm qua để ngăn chận (stem) 1 bước tiến của bắc quân, sau khi bỏ một quận lỵ ở phía bắc, ý nói Quế sơn, và căn cứ gần đó, ý nói Ross, vào tay cs cuối tuần.
Thất bại này của CP, tệ hại nhất từ khi mất Quảng trị vào ngày 1/5, đã khiến phần lớn quận này của Quảng nam vào tay địch. Nó đã khiến phần còn lại của quận--một đồng bằng đông dân ven biển ngay phía dưới Đà nẳng, TP lớn thứ 2 tại nam VN, đe dọa bị cs tràn ngập.
RÕ RÀNG LÀ RÚT CHẠY
"Vài ngày sắp tới bạn sẽ biết chuyện gì xảy ra," một nguồn tin cho biết, khi cho rằng quân CP cho tới bây giờ đã ko thể mở cuộc phản công.
Việc mất Quế sơn rất quan trọng, ko chỉ về chiến lược, mà còn có nghĩa, nếu bây giờ CS có thể tiến ra bờ biển, ít nhất sẽ tạm thời cắt rời 1/4 phía bắc của đất nước này--nhưng cũng đồng thời chứng tỏ kẻ thù có thể đánh nơi nào chúng chọn và khiến quân CP chỉ còn cách chống đỡ.
Chi tiết về trận đánh quanh Quế sơn vẫn rất ít, nhưng vài chi tiết được lộ ra, như trận chiến tại Quế sơn có vẻ rõ ràng là một rút chạy tán loạn, với việc quân CP rút chạy vội vả, khi bỏ đại bác và võ khí nặng trong cố gắng trốn chạy quân địch đang tiến tới. Họ nói, dù quân CP có không quân yểm trợ mạnh mẻ, "vẫn ko làm tròn nhiệm vụ". Đó là vài trăm quân CP của sđ 2 ở căn cứ Ross. Trong khi ĐPQ/NQ tại quận lỵ Quế Sơn, dù ko trang bị và huấn luyện tốt bằng, lại dũng cảm chống trả kẻ thù khiến mọi người ngạc nhiên.
Có tin Trung đoàn đóng tại Ross, bị thiệt hại nặng đến độ ko còn khả năng chiến đấu (ineffective). Họ ĐPQ rút về căn cứ Baldy, khoảng 5 dặm đông bắc Quế sơn. Tàn quân vẫn còn chạy về Baldy sáng hôm qua, và các vị trí mới quanh Baldy đã bị bắn lai rai bởi rocket và cối -- nhưng địch có vẻ ko muốn chiếm Baldy vì sợ hải pháo mỹ vì căn cứ sát biển.
Đụng độ đã bùng nổ quanh Baldy chiều hôm qua, cho thấy csbv đang gom quân và áp lực lên quân CP trong lúc họ cố tái tập hợp.
Có tin dân thường, chạy về bờ biển để tránh nạn binh đao, nhưng ko có tin về thương vong của dân quanh Quế sơn.
Thương vong của địch có vẻ ít nhất cũng nặng như tốn thất của CP -- phần lớn bởi không quân, trong khi Nam quân, bởi đại bác 130 ly, bắn quả đạn nặng 74 cân hay 33.5 kí đi xa 27.3 km.
====
BÀI BỐN
SAIGON BẮT CÁC SĨ QUAN Ở QUẾ SƠN
SAIGON, thứ sáu, 25/8 (AP)--- Một trung đoàn trưởng và ít nhất 1 TĐ trưởng của ông đã bị bắt do để mất Quế sơn vào cuối tuần, phát ngôn viên cho biết hôm qua.
Việc mất thung lũng Quế sơn, con đường tiếp cận quan trọng từ vùng núi với vùng ven biển đông dân này và Đà nẳng, là một thất bại (setback) tệ hại nhất của quân CP kể từ khi Quảng trị từ 1 tháng 5.
Các viên chức Mỹ, kể cả tướng Frederick Weyand, TL của MACV, được biết đã xem thất thủ này có thể tránh được.
Vị sq cao cấp đó là ĐT Nguyễn văn Lữ, chỉ huy của trung đoàn 5 sđ 2 ở căn cứ Ross--1 trọng điểm bị tràn ngập cùng lúc với quận lỵ Quế sơn gần đó. Ông TĐ trưởng ở Ross, cũng bị bắt, nhưng ko biết tên.
TÀN QUÂN CŨNG VỀ RẢI RÁC
Nguồn tin QS cho biết khoảng 2.500 người, vừa chủ lực, vừa ĐPQ/NQ, chưa rõ số phận (unaccounted) ngay sau vụ rút chạy này. Họ đã được liệt kê là tử trận, mất tích hay bị bắt, nhưng hy vọng 1 số sẽ tìm đường về vùng CP kiểm soát.
Một số ko rõ dân thường cũng bị thương vong vì bị kẹt lúc giao tranh.
Nguồn tin hôm qua cho biết quân CP đã tiến dọc thung lũng Quế sơn trong ý định tái chiếm Quế sơn, chỉ gặp chống trả yếu ớt.
Nguồn tin cho biết, quân nam VN, tăng cường bởi quân mới từ nơi khác, đã tiến sâu tới 15 dặm hay 24 k trong thung lũng kể từ thứ hai.
Chuẩn tướng Phan hòa Hiệp, TL của cuộc HQ này, nói ông hy vọng trong 2 ngày quân của ông sẽ tái chiếm Quế sơn.
HAI TRẬN ĐÁNH TẠI KHU VỰC GẦN BIỂN
Nhưng 1 đe dọa mới tới Đà nẳng, 25 dặm về phía bắc, đã xảy ra dọc bờ biển.
Địch quân đã tấn công quân CP gần Duy xuyên, 1 quận lỵ 15 dặm nam của Đà nẳng. Một đv nam VN với địch quân 10 dặm hay 16 km nam của Đà nẳng. Quân VN xác nhận 64 địch bị giết trong 2 đụng độ, với 1 lính chết và 18 bị thương.
Các pháo thủ csbv đã bắn 30 đạn 130 ly và 10 quả từ đại bác Mỹ mà họ lấy được vào quận lỵ Thăng bình, khoảng 25 dặm của Đà nẳng, gần điểm xuất phát (jump-off) của phản công chiếm Quế sơn. Tin cho biết có 20 dân bị thương và hư hại 30 nhà.
Về không quân Mỹ: thời tiết xấu, đã ảnh hưởng đến oanh tạc miền Bắc toàn tuần lễ, khi chỉ có 220 phi xuất, phần lớn phía nam Vùng Cán Chảo.
Chuyển ngữ từ các bài báo cũ của New York Times.
SJ ngày 23/7/25
Tài Trần
Malcolm Browne (ngày 23 tháng 8 năm 1972). "Fighting lessens in Queson region". The New York Times. tr. 8.
DISTRICT CAPITAL IN VIETNAM FALLS TO ENEMY FORCES
Share full article
By Sydney H. Schanberg Special to The New York Times
Aug. 21, 1972
SAIGON, South Vietnam. Monday, Aug. 21—South Vietnamese troops have abandoned a northern district capital and nearby defense base in the lace, of a two‐day Communist shelling and ground attack—the biggest Government loss since to early weeks of the North Vietnamese offensive, which began! March 30.
The Government defeat puts! most of the Queson district in, Quangnam Province in North! Vietnamese hands.
A South Vietnamese military; spokesman, at the daily briefing; in Saigon yesterday, reported! that Queson district town and Base Camp Ross, about two miles to the west, were “evacu.’ ated” on Saturday, but he did! not disclose the magnitude of the defeat.
Fled in Haste
However, authoritative sources in Danang, South Vietnam's, second‐largest city, which lies 25 miles northeast of Queson. said that the Government troops “didn't carry out their mission” and fled so hastily that they left behind some of their artillery.
The sources were talking primarily of the several hundred regular troops of the Second Division, who were at Base Camp Ross. They said that the Government militia defending the town of Queson. who are not as well trained or equipped, had acquitted themselves “surprisingly well.”
Both the militia and the regulars fled to Base Camp Baldy, which is about five miles northeast of Queson—toward the the coast and near strategic Route 1.
The sources added that 70 air strikes—most of them American—failed to stem the enemy assault.
Queson is the first district town to fall to the Communists in a long time. In recent weeks, South Vietnamese Government troops had retaken some of the district towns lost in early phases of the offensive, although these were usually recaptured without much of fight because the enemy had pulled out to establish defense lines elsewhere.
Apparently a major factor in the defeat of the Government troops at Queson was the battering that they took from the Communists’ biggest weapon, the 130‐mm. gun, which has a devastating impact and a range of 17 miles. This was the first time that these guns had appeared in the Queson area, and it will make any Government counterattack—if one is contemplated—difficult.
The North Vietnamese first tried to move on Queson in April, during the first weeks of their offensive. Advancing out of the Queson Valley, which borders Laos, the North Vietnamese began picking off, one by one, the string of defense points that led to the town of Queson from the southwest—Base Camp West, Base Camp O'Connor, Hiep Duc district town. Finally, they put Queson itself under siege, with both ground attacks and shelling.
But Queson and Base Camp Ross held then—in May—and the threat seemed to recede. In the months since, the North Vietnamese have been operating from the hills to the south and west of Queson, shelling and probing sporadically and jockeying with the Fifth and Sixth Regiments of the Second Division, but not launching a major assault.
The source said that the attack began on Friday, just before dawn—with the Communists shelling both the town of Queson and Camp Ross, but concentarting on the camp. Then the enemy launched ground assault on Ross, and by Friday evening, had occupied large area of the camp, which sits on a small, butte‐like hill.
South Vietnamese troops, with heavy air support, were able to drive out the attackers on Saturday morning, the source said, but after a lull of a few hours, the Communist forces charged back and this time the South Vietnamese units badly mauled and suffering heavy casualties, decided that they could not hold.
====
FIGHTING LESSENS IN QUESON REGION
Share full article
By Malcolm W. Browne Special to The New York Times
Aug. 23, 1972
SAIGON, South Vietnam, Wednesday, Aug. 23—pposing North and South Vietnamese forces, exhausted by heavy casualties, were reported yesterday to have settled for the moment along a loose battle line northeast of the district capital of Queson, which fell to the Communists on Saturday.
Shelling and skirmishing along the line continued yesterday, but neither side was apparently ready to attempt strong new initiative.
It was clear, however, that the enemy had opened a major. new front far to the south of the main action in Quangtri, South Vietnam's northernmost, province, bypassing centers of Government strength ringing the cities of Hue and Danang.
As the situation now stands, enemy troops hold Queson and nearby Base Camp Ross, about 25 miles south of Danang. In their assault, enemy lines forced South Vietnamese troops to the northeast along Route 535.
“It's going to take some time for both sides to lick their wounds and regroup,” a military source said. This has all the looks of a new Quangtritype campaign, proceding in bloody fits and starts with long pauses in between.”
The big surprise, military sources in the area say, was the fact that the North Vietnamese succeeded in moving 130mm. heavy artillery into the area without detection.
The official said that since the enemy's capture last spring of Hiepduc, a district capital southwest of Queson, “there has been practically no friendly presence all the way to the Laos border.” This has meant that ground patrols were unable to operate effectively in the area to spot Communist movement.
New Fighting Reported
Since the fall of the provincial capital of Quangtri in May, Government forces have concentrated efforts on driving the North Vietnamese there northward.
The enemy has resisted this counterthrust, but all the while has been deepening its penetration, sliding south along the exposed western flank of the Saigon troops. It successively threatened Hue from the southwest and then Danang, also from the southwest.
During the past 24 hours, Saigon communiqués have reported heavy clashes and shelling along most of the 100‐mile arc from Quangtri to Queson.
Enemy gunners reportedly poured 300 shells into positions within one mile of Quangtri. Saigon reported killing 79 North Vietnamese troops in the fighting, while suffering losses of eight killed and 73 wounded.
Farther to the south, intense new fighting was reported in Binhdinh Province around the district capitals of Tamquan and Hoainhom, which were recaptured recently by Saigon troops. Saigon listed 23 of the enemy killed in the actions, putting its own toll at two killed and 26 wounded.
Similar casualties were reported by Saigon in new fighting within three miles of the provincial capital of Anloc, 60 miles north of Saigon. The action was characterized by heavy enemy shelling.
The air war over South Vietnam, involving both tactical aircraft. ad B‐52 heavy bombers, was concentrated again mostly over the country's northern provinces, especially Quangtri.
The United States command reported than another bombing accident Monday resulted in casualties among allied troops. An Air Force Phantom reportedly dropped “several 500‐pound bombs’ on a South Vietnamese marine position one‐and‐a half miles north of Quangtri City, killing 1 and wounding 13.
====
===
SAIGON ARRESTS QUESON OFFICERS
Share full article
T
SAIGON, South Vietnam, Friday, Aug. 25 (AP)—A South Vietnamese regimental commander and at least one of his battalion commanders have been arrested for their part in the loss of the Queson valley last weekend, military officials reported yesterday.
The loss of the valley, a key access route from the mountains to the populous coastal region and Danang, was the worst setback for Saigon's forces since the fall of Quangtri on May 1.
United States officials. including Gen. Frederick C. Weyand, the United States commander in Vietnam, are known to regard the Queson defeat as one that could and should have been avoided.
The senior officer arrested was Col. Nguyen Van Lu, commander of the Fifth Regiment of the Second Division at Fire Base Ross, the Government strongpoint that was overrun by the North Vietnamese along with the nearby district capital of Queson. The arrested battalion commander, who had also been at Ross, was not identified.
Sources at the South Vietnamese Army's northern headquarters said that as many as 2,500 troops—regUlars and militia—were still unaccounted for in the wake of the rout at Queson. They were listed as killed, missing or captured, but some troops were still expected to make their way to safety.
An unknown number of civilians also became casualties when they were caught in the fighting..
In war action reported yesterday, South Vietnamese troops attempting to retake Queson pushed up the valley and reports from the field said that resistance was light.
The South Vietnamese assault force, bolstered by new troops from other areas, was reported to have penetrated as far as 15 miles up the valley since Monday.
Brig. Gen. Pham Hoa Hiep, commander of the operation, said he hoped that within two days his forces would retake Queson.
But a new enemy threat to Danang, 25 miles to the north, persisted as fresh fighting was reported along the coast.
Military authorities said that two battles and an ominous shelling had occurred in the coastal lowlands between the mouth of the Queson valley and Danang. ‘
An enemy force reportedly attacked government troops near Duyxuyen, a district town 15 miles south of Danang. A South Vietnamese unit clashed with other enemy twos 10 miles south of Danartg, the country's second‐largest city, the Saigon command reported. The South Vietnamese asserted that 64 enemy soldiers had been killed in the two clashes, at a cost of S South Vietnamese killed and 18 wounded.
Casualties at Quangtri Listed
North Vietnamese. gunners reportedly directed 30 rounds of 130‐mm fire and 10 from captured United States howitzers at Thangbinh, a district town, about 25 miles south of Danang, near the jump‐off point of the Queson counterdrive. The South Vietnamese command said that 20 civilians had been wounded and 30 houses damaged.
On the northern front, 100 miles above Queson, South Vietnamese forces reported killing 207 North Vietnaniese troops with air and artillery support in fighting on three sides of Quangtri city. Fifteen South Vietnamese were reported killed and 58 wounded.
In the air war, bad weather, which has hampered United States air strikes over North Vietnam all week, reportedly limited fighter‐bombers Wednesday to 220 missions, mostly in the southern panhandle. The United States command reported 10 bridges knocked out, for a two‐day total of 42.
Share full article
==
SAIGON REGROUPS AFTER QUESON LOSS
By Sydney H. Schanberg Special to The New York Times
Credit...The New York Times Archives
See the article in its original context from August 22, 1972, Page 1Buy Reprints
TimesMachine is an exclusive benefit for home delivery and digital subscribers.
About the Archive
This is a digitized version of an article from The Times’s print archive, before the start of online publication in 1996. To preserve these articles as they originally appeared, The Times does not alter, edit or update them.
Occasionally the digitization process introduces transcription errors or other problems; we are continuing to work to improve these archived versions.
SAIGON, South Vietnam, Tuesday, Aug. 22—Badly mauled South Vietnamese troops tried to rally yesterday to stem a North Vietnamese advance, after abandoning a northern district capital and its adjacent defense base to the Communists over the weekend.
The Government defeat, the worst since the loss of the northernmost province of Quangtri on May I in the early weeks of the North Vietnamese offensive, put most of Queson district in Quangnam Province in enemy hands. It left the rest of the district—the heavily populated coastal plain just below Danang, South Vietnam's second largest city—under the threat of being overrun.
Substantially a Rout
“The next few days will tell the story,” said one allied source, who reported that Government troops had so far been unable to mount any counterattack.
South Vietnamese military spokesmen, at their daily briefings in Saigon, have reported that the town of Queson and Base Camp Ross, two miles to the west, were “evacuated” on Saturday, after two days of shelling and ground attacks by the Communist forces, but they did not disclose the dimensions of the defeat.
The loss of the Queson Valley is important not only for strategic reasons—namely, that the Communists, if they now sweep all the way to the coast, will at least temporarily cut off the northern quarter of the country on the ground—but also because it demonstrates the enemy's ability to dictate the course of the fighting here, striking where they choose and putting the Government on the defensive. Also, should the North Vietnamese drive in the Queson area persuade the South Vietnamese to siphon off troops from the Quangtri front, more than a hundred miles farther north, this might lead to Government there.
Details of the battle around Queson were still scarce, but from the few that have been trickling in, the fight for Queson appeared to have been substantially a rout, with the South Vietnamese troops fleeing hastily, abandoning artillery tanks and other heavy weapons in their effort to escape the advancing enemy force.
Authoritative allied sources in Danang, South Vietnam's second‐largest city 25 miles northeast of Queson, said that the Government troops, despite heavy air support, “didn't carry out their mission.” These sources were talking primarily of the several hundred regular troops of the Second Division at Base Camp Ross. They said that the militia defending Queson, which was not as well trained or equipped, had acquitted itself “surprisingly well.”
Rendered ‘Ineffective’
The, regiment at Camp Ross reportedly suffered so many casualties that it has been rendered “ineffective,” Both the regulars and the militia fled toward Base Camp Baldy, about five miles northeast of Queson, toward the coast and near, strategic Route 1. Stragglers were said to he still arriving at Camp Baldy yesterday morning, and the new positions around the camp were being hit intermittently by enemy rockets and mortars.
Ground clashes also erupted around Baldy yesterday afternoon, indicating that the North Vietnamese are attempting to capitalize on their momentum and pressing on the government troops as they try to regroup.
Reports from the field said that hundreds of civilians were, fleeing the fighting, heading toward the coast. There was no report on civilian casualties in the fighting around Queson.
Enemy casualties were apparently at least as heavy as the Government's losses. The North Vietnamese were hurt mostly by intense allied air strikes and the South Vietnamese, by the enemy's biggest weapon. 130‐mm. guns that fire 74‐pound shells and have a range of 17 miles. This was the first time that these guns had appeared in the Queson area, and they will make any Government counterattack difficult.
Queson is the first district capital to fall to the North Vietnamese in a long time. In recent weeks, Government troops had retaken some of the district capitals lost in early phases of the offensive, although these were usually recaptured without much of a fight because the Communists pulled out to establish defense lines elsewhere.
The North Vietnamese first tried to move on Queson in the first weeks of their offensive, in April. Moving up out of the Queson Valley, which borders Laos, they began picking off, one by one, the string of defense points that lead to Queson from the southwest—Base Camp West, Base Camp O'Connor and Hiepduc district capital. Finally, they besieged Queson itself, using both infantry and shelling attacks.
Town Held in Spring
But Queson and Base Camp Ross held then—in May—and the threat seemed to recede. In the months since then, the North Vietnamese have been operating from the hills to the south and west of Queson, shelling and probing sporadically and jockeying with the Fifth and Sixth Regiments of the Second Division, but not launching a major assault. However, a few weeks ago, enemy activity began increasing, and this time, Queson fell.
“This is the denouement of all their maneuvering.” said one allied source in the area, who added, bleakly, “Things are just like April again.”
Most allied sources do not, think that the Communists will now try to seize and hold Base Camp Baldy, primarily because it is close to the sea, which would make it vulnerable to American naval batteries offshore. But they do think that the North Vietnamese might shell Camp Baldy and thus make it impossible for Government troops to use it as a viable defense position.
SAIGON, South Vietnam, Friday, Aug. 25 (AP)—A South Vietnamese regimental commander and at least one of his battalion commanders have been arrested for their part in the loss of the Queson valley last weekend, military officials reported yesterday.
The loss of the valley, a key access route from the mountains to the populous coastal region and Danang, was the worst setback for Saigon's forces since the fall of Quangtri on May 1.
United States officials. including Gen. Frederick C. Weyand, the United States commander in Vietnam, are known to regard the Queson defeat as one that could and should have been avoided.
The senior officer arrested was Col. Nguyen Van Lu, commander of the Fifth Regiment of the Second Division at Fire Base Ross, the Government strongpoint that was overrun by the North Vietnamese along with the nearby district capital of Queson. The arrested battalion commander, who had also been at Ross, was not identified.
Sources at the South Vietnamese Army's northern headquarters said that as many as 2,500 troops—regUlars and militia—were still unaccounted for in the wake of the rout at Queson. They were listed as killed, missing or captured, but some troops were still expected to make their way to safety.
An unknown number of civilians also became casualties when they were caught in the fighting..
In war action reported yesterday, South Vietnamese troops attempting to retake Queson pushed up the valley and reports from the field said that resistance was light.
The South Vietnamese assault force, bolstered by new troops from other areas, was reported to have penetrated as far as 15 miles up the valley since Monday.
Brig. Gen. Pham Hoa Hiep, commander of the operation, said he hoped that within two days his forces would retake Queson.
But a new enemy threat to Danang, 25 miles to the north, persisted as fresh fighting was reported along the coast.
Military authorities said that two battles and an ominous shelling had occurred in the coastal lowlands between the mouth of the Queson valley and Danang. ‘
An enemy force reportedly attacked government troops near Duyxuyen, a district town 15 miles south of Danang. A South Vietnamese unit clashed with other enemy twos 10 miles south of Danartg, the country's second‐largest city, the Saigon command reported. The South Vietnamese asserted that 64 enemy soldiers had been killed in the two clashes, at a cost of S South Vietnamese killed and 18 wounded.
Casualties at Quangtri Listed
North Vietnamese. gunners reportedly directed 30 rounds of 130‐mm fire and 10 from captured United States howitzers at Thangbinh, a district town, about 25 miles south of Danang, near the jump‐off point of the Queson counterdrive. The South Vietnamese command said that 20 civilians had been wounded and 30 houses damaged.
On the northern front, 100 miles above Queson, South Vietnamese forces reported killing 207 North Vietnaniese troops with air and artillery support in fighting on three sides of Quangtri city. Fifteen South Vietnamese were reported killed and 58 wounded.
In the air war, bad weather, which has hampered United States air strikes over North Vietnam all week, reportedly limited fighter‐bombers Wednesday to 220 missions, mostly in the southern panhandle. The United States command reported 10 bridges knocked out, for a two‐day total of 42.
.png)
.jpg)
.jpg)
