Showing posts with label đơn vị thám sát tỉnh/pru. Show all posts
Showing posts with label đơn vị thám sát tỉnh/pru. Show all posts

Thursday, August 28, 2025

 Who Were the Tay Ninh PRU?

Bài của: Colonel Andrew R. Finlayson, USMC (Ret.


On my second day, in a rela tively informal gathering, I would meet many of the mem bers of the 92-man Tay Ninh PRU that I would command and advise. I would find them to be brave and experienced troops. Some had military experience with the Cao Dai Army (a local militia that fought the Viet Minh), the South Vietnamese Airborne Division, or the Civil ian Irregular Defense Group (CIDG), which had been com manded by US Special Forces. Most of the PRU’s troops were members of the Cao Dai religion, but a few were Roman Catholic, and even two or three ethnic Cambodians were assigned. All of them had a deep hatred for the Viet Cong, primarily because of atrocities committed against them and their families. Religion and family played large parts in their lives. The Tay Ninh PRU was divided into five 18-man teams (each team was broken further into three squads), one for each of the four districts in Tay Ninh Province and one for Tay Ninh City. The headquarters of the Tay Ninh PRU, which was collocated with the Tay Ninh City team, consisted of just two individuals, the commander and his opera tions officer. The commander of the city team also served as the Tay Ninh PRU’s deputy com mander. The PRU was armed with M16 rifles, M60 machine guns, 45-cal iber automatic pistols, and M79 grenade launchers; however, individuals also had a variety of other weapons they had acquired from disparate sources. The units also possessed PRC-25 radios, 7 by-50 binoculars, medical kits, 4 by-4 Toyota ¾-ton trucks, and Honda motorcycles. In garrison at their district headquarters, the men wore civilian clothes; in the field they wore tiger-stripe camouflage uniforms or black pajamas. The units’ US advisers were similarly outfitted and armed. In my first assessment of the Tay Ninh PRU’s operational capabili ties, I found that the teams func tioned well in most situations, but they lacked fire discipline. That is, the teams did not maneuver well under fire, and they were not proficient in calling for and adjusting supporting arms, generally artillery fire. Thus, the units did not perform well when they and the enemy met by chance or when the enemy was prepared for them. In part, this was a product of their training, which was unsystematic and erratic. Most PRU members were highly experienced combat veterans, who had survived many years in elite combat units before coming to the PRU, but a few had received only rudimentary field training or had served in noncombat units. At the national level, training took place from time to time at a camp near Vung Tau on the shore of the South China Sea; but at the local level, US commanders and advisers led training when operational lulls permitted. As a result, training was uneven and so was performance. The PRU’s strong suits lay in its intimate and complete knowl edge of the people and terrain of Tay Ninh Province. This knowl edge was central to their success in mounting operations against local VCI cadre and in compen sating for training shortcomings. This knowledge of the province led to a great ability to develop accurate intelligence on the VCI and to plan methodically. The members of the PRU also were masters in camouflage, conceal ment, and night movement. As a result they tended to rely heavily on surprise and ambush to achieve decisive results.

Sources of Intelligence

Thanks to the introduction of systems associated with CORDS, the Tay Ninh PRU in theory had a wide array of intelligence sources available to it. Every thing from local agent reports to national-level intelligence could in theory be funneled to them via the system of District Intelli gence and Operations Coordina tion Centers (DIOCCs). US military district advisers could channel operational leads to dis trict PRU units for exploitation. At the provincial level, the same organizational structure existed for coordination; however, at that level, the US PRU adviser filled the role US military advisers played at the district level. In practice, however, few opera tional leads were shared with the PRU for a host of reasons. Petty jealousies between the Vietnam ese National Police, the Vietnam ese Special Branch Police, and district chiefs often prevented the transmission of good operational leads to the PRU. This same problem existed on the American side, where US mili tary commanders and civilian advisers were reluctant to share intelligence with the Vietnamese for fear of compromise. Sadly, US civilian advisers were reluctant to share intelligence with the PRU even when they were specif ically directed to do so by the US Embassy in Saigon—and many of them even refused to share their intelligence with other US agen cies for fear of others getting a share of the credit. In theory, the DIOCC system should have worked well in developing operational leads, and on occasion it did. By and large, however, it did not function prop erly in Tay Ninh Province because of personal intransi gence and bureaucratic in-fight ing. The sources that were uniformly inaccurate were the agent reports developed by US military intelligence units. During the 10 months that I served as the PRU adviser, not a single agent report received by the PRU from the US military proved to be of value. Most agents were paid for their information in a piecework fash ion, and this led to the manufac ture of a large volume of worthless reports. Vietnamese National Police agent reports were equally worthless to the Tay Ninh PRU, and in some cases, dangerously inaccurate. National-level intelli gence sources were accurate but often did not pertain to VCI activities, so they were of little value to the PRU in rooting out the VCI in the province. Of moderate importance and value to the PRU were reports from the interrogation of prison ers by the Vietnamese Police Special Branch at the Provincial Interrogation Center (PIC). Many of the prisoners held at the PIC provided accurate and timely information on VCI personalities and activities. When this infor mation was shared with the PRU, which was rare, the results were usually highly successful. Of particular value were the many VC who rallied to the South Vietnamese government as part of the Chieu Hoi (“Open Arms”) Program. These Hoi Chanhs (returnees) were screened after they surrendered to the South Vietnamese govern ment and then interrogated at the PIC, where they often volun teered to guide PRU teams into highly contested areas to cap ture VCI. Hoi Chanhs were usu ally far more reliable than other prisoners, although many VC guerrillas and North Vietnam Army (NVA) soldiers also pro vided useful information on VCI targets. Another source of intelligence that was often productive, but time consuming to exploit and difficult to process, was the vast store of data collected by Census Grievance teams during 1963–64. These teams conducted inter views in conjunction with a national census at that time. Their interviews led to the devel opment of maps of the province’s districts and villages that were color-coded to illustrate degrees of loyalty to the South Vietnam ese government. Green-colored houses were deemed loyal; yel low meant neutral; and red indi cated VC sympathy. In addition, these maps would often contain the names of fam ily members who were VCI mem bers or sympathetic to the communists. This storehouse of data was kept at the CIA villa in Tay Ninh City and reviewed peri odically by the US adviser for operational leads. In most cases, the information was dated or dif ficult to exploit because of the inaccessibility or the death or capture of the communist sympa thizer, but in some notable cases important mid-level VCI cadre were arrested or killed as a result of information on the Cen sus Grievance maps. Had these maps been digitized and the information contained in a readily accessible database, the time taken to absorb their infor mation probably would have been greatly reduced and many more operational leads developed. By far, the most prolific source of intelligence for the PRU was the PRU’s own intelligence system. The Tay Ninh PRU was forced to develop its own source of opera tional leads because of the afore mentioned reluctance of other agencies to share information on VCI targets. As natives of Tay Ninh Province the PRU mem bers had lived and worked in the province for most, if not all, of their lives. They were part of the fabric of the provincial society, and their families engaged in all kinds of commerce throughout the province. Through family contacts, PRU members developed an extensive intelligence system that success fully gathered accurate informa tion on the VCI at the hamlet and village level to map VCI activities. In many cases, the PRU members knew personally the VCI cadre they were hunt ing; indeed, many had known them since childhood. They knew the families of the VCI and the details of their personal lives. In some cases, the Tay Ninh PRU was actually successful in infil trating the VCI. This intimate knowledge of the VCI led to many highly accurate operational leads and the elimi nation of several important VCI cadres during my tour there. While I was the US adviser to the Tay Ninh PRU, approximately two-thirds of the VCI the PRU captured or killed were uncov ered by the intelligence devel oped by the PRU’s organic system. Operational Relationships While the PRU program was a national organization under CORDS on the American side and the Ministry of Interior on the Vietnamese side, it was much more a provincial “action arm.” By that I mean the operational direction and authority for any PRU came from the Vietnamese province chief, who was the only official who could sign an arrest order or operational order for the PRU. Thus, as the US PRU adviser in Tay Ninh, I could coordinate with Vietnamese and American mili tary units and plan operations, but I could not authorize them. To conduct any operation by the Tay Ninh PRU against a VCI tar get, I had to submit a written request for a signed authoriza tion from the province chief. Since the province chief and his key subordinates and US advis ers met almost daily, this requirement never really was an impediment to successful use of the PRU. Down the line, at the district level, Vietnamese dis trict chiefs could not use the PRU teams located there on missions without the approval of both the US PRU adviser and the prov ince chief. Even so, because the district coordination centers, the DIOCCs, were set up to rapidly process such operational requests, I saw no meaningful delays in approving PRU opera

==

tions at the district level while I was there.

The Impact of the Changing Role of American Participation

I arrived at a time of shifting arrangements. Installed as a “commander” of the PRU in Sep tember, I became an “advisor after November 1969. Until then, “command” rested with the US military officers and senior noncommissioned officers assigned to the PRUs. This arrangement changed after November because General Creighton Abrams, the MACV commander, had become con cerned about perceived abuses in the Phoenix program and the effect allegations of abuse were having on support of the war in the United States. That month, he issued an order that changed the status of US military men assigned to the PRU from “commander” to “adviser.” He also stipulated that no American was to accompany PRU teams on operations in the field. This he did to avoid the possibility that US personnel might involve themselves in actions that could be construed as violations of the Uniform Code of Military Justice. I was not privy to the rationale of Abrams or his staff in formu lating these restrictions, but I can say that during my assign ment in Tay Ninh, I never wit nessed and never even heard of a single operational act by either an American or a Vietnamese MACV’s policy [of keeping US commanders out of the field] devastated the PRU’s morale and effectiveness. PRU member that violated the code. The new policy devastated the morale and effectiveness of the men in Tay Ninh. The PRU relied heavily on the Americans who accompanied them on dan gerous missions to provide radio contact with US supporting units, especially medevac heli copters and artillery units. Without the prospect of Ameri cans by them, PRU members became reluctant to carry out missions into contested areas north and west of Tay Ninh City, such as War Zone C and the An Thanh-Cay Me border area with Cambodia. They knew if they got into difficulty, without Ameri cans they would be unable to receive prompt medical evacuation, supporting arms fire, or emergency extraction by US helicop ters. This was no small mat ter for the Tay Ninh PRU. Its teams operated in areas in which the North Vietnamese Army’s 5th, 7th, and 9th Divi sions operated. And, as lightly armed units, the PRU teams needed rapid US fire support if they engaged with NVA or VC main force units. ing to venture into contested areas. I admit that in some cases, my loyalty to the PRU and my understanding of leadership caused me to question MACV’s restrictions. I formally requested reconsideration of the policy but the request was denied. Why Were PRU Teams Successful in Destroying the VCI? While my experience in Tay Ninh does not necessarily represent the experience of other PRU advisers and their units, I can say confidently that the Tay Ninh PRU was successful during my tour. From September 1969 to June 1970, the Tay Ninh PRU After November 1969, it took several months and many hours of training before the Tay Ninh PRU members were again willing to venture into contested areas. I admit that some cases, my loyalty to the PRU and my understanding of leadership caused me to question MSCV's restrictions. I formally requested reconsideration of the policy but the request was denied.

Why were PRU Teams Successful in Destroying the VCI?

While my experience in Tay Ninh does not necessary represent the experience of other PRU advisers and the units, I say confidently that the Tay Ninh PRU was successful during my tour. From Sep 1969 to Jun 1970, the Tay Ninh PRU killed 31 VCI and captured 64— at a cost of only two PRU mem bers killed and two wounded. As early as December 1968, it was apparent to the Tay Ninh PRU that most of the senior VCI cadre had been either killed or captured in the months after Tet or had been driven into neighbor ing Cambodia. As a credible political threat, the VC had ceased to function in any meaningful way by the time I left Viet nam in June 1970.4 Further proof of the PRU’s effec tiveness came in 1975, when the communists finally defeated the South Vietnamese. The NVA commander occupying Tay Ninh Province would put in a hurried request to North Vietnam for 200 civilian political cadre. He reported that there were only six local VC cadre left in the prov ince to manage the province’s affairs. The Tay Ninh PRU was successful primarily because it was a locally recruited outfit whose members had an intimate knowledge of their province, its people, and the enemy. They also had discipline, strong leadership, and an intense personal motivation to defeat the VC. They had an accu rate and highly effective intelli gence system that was difficult for the enemy to infiltrate or

// (4) I obtained the information about the sta tus of the VCI in Tay Ninh Province after I left Vietnam from an interview with two former Tay Ninh PRU members who resettled in the United States in 1985//

defeat because it was based on strong family loyalties and reli gious and civic affiliations. The American commanders and advisers came and went and played important roles. But few served more than a year in any province. And as much as I (or I think any of my fellow PRU advisers) would like to find ways to take credit for the success of the PRU, I (and we) cannot. Long after the Americans left South Vietnam, the Tay Ninh PRU con tinued to root out the VCI. The concept may have been an Ameri can one, but the execution and adaptation were entirely Viet namese. After the fall of Saigon in April 1975, the lives of Tay Ninh PRU members changed dramatically for the worse. They were hunted down and arrested or killed. Many served long terms in reedu cation camps, where they were tortured and made to work under inhumane conditions. Some escaped the camps and made their way to the United States, where they were settled by the US government and given jobs. Most, however, were executed or died in squalid camps. A few never surrendered and contin ued to fight the Vietnamese com munists and their southern allies. They organized a “stay behind” unit in Tay Ninh called the “Yellow Dragons,” and their activities were still reported on by the communist authorities in the province well into the 1990s.

Lessons learned

With the Tay Ninh experience behind me, I have often pon dered if units similarly orga nized, equipped, and trained could duplicate the PRU’s suc cess in other places and times. Could special police units drawn from local communities to iden tify and apprehend insurgents be successful and be so in keeping with the fundamental demo cratic principles we espouse? I believe they can if the following conditions are met: •The units are imbued with both a professional and civic ethical standards that make them accountable to the people for their actions, not only to spe cific government officials or political leaders. •They are equipped and trained to a high level of professional ism. •They are paid well (and regu larly) and rewarded for tangi ble results—a crucial element in preventing corruption and enemy infiltration. •They are organized into small, tightly knit teams whose ranks are filled by members of the communities they serve. (Out of a population of over 17 million, there were never more than 4,500 PRU members in all of South Vietnam during the Viet nam War. Most of these PRU members were natives of the provinces in which they served.) •They are subject to effective judicial and political oversight

==

and not free to conduct unau thorized missions, without orders from a competent legal authority. •The units are not responsible for interrogating or incarcerat ing captives beyond seeking identifying information and holding them until transfer elsewhere. •A clear separation is made between PRU-type units and other police units, especially those involved in criminal investigations and arrests. •The units’ members and their families are protected by the state from retribution and given assurances that their names will not be revealed to the press or any other unautho rized source. •They are provided with the highest level of professional and ethical leadership •They receive full access to per tinent targeting intelligence through some form of inter agency coordinating group, like the South Vietnamese DIOCCs. •If US advisors are assigned to such a unit, they should receive pre-assignment training con centrating on language profi ciency, cultural sensitivity, intelligence management, small unit tactics, and staff planning./.

==

Studies_v51no2_2007.book


Friday, May 11, 2018

Bàn thờ hai mặt


Tin Đại úy Mưa, Đại đội trưởng đại đội Thám sát Tỉnh bị VC ám sát, giết chết tại nhà, không tìm ra thủ phạm làm rúng động bên ngoài; dân chúng bàn tán sợ sệt tình hình trong tỉnh nhà sẽ không yên trong những ngày sắp tới.
Ông Tỉnh Trưởng xì nẹt, cạo sát ván các giới chức Ban Tham mưu Ủy ban Phượng Hoàng Tỉnh , để VC dám giỡn mặt hoạt động khủng bố ngay trong thị xã, giết chết một quan chức tình báo quan trọng của Tỉnh nhà.
Đây là lần đầu tiên địch len lỏi vào ngay trong Tỉnh để khủng bố, còn hạ sát một sĩ quan tình báo, chỉ huy đơn vị Biệt Kích Tỉnh không để lại dấu vết. Chương trình An Ninh Bình Định Phát Triển đã bị thách thức lớn, Chiến Dịch Phượng Hoàng bị địch tấn công…
Nói về cái chết của Đại úy Mưa, theo điều tra của bên Ty Cảnh Sát Quốc Gia và An Ninh Quân Đội, ông đã sơ hở đáng trách vì an ninh cá nhơn không cảnh giác trước:
Buổi chiều hôm đó, trời chạng vạng tối, ông vừa về tới nhà; người nhà không khoá trái cổng lại như thường lệ, cánh cổng chỉ khép hờ, cho con nít hàng xóm vào coi TV ké ồn ào, phim cao bồi bắn súng bùm bùm. Cái TV 23 inch vừa bự tổ chảng, phát hình màu, âm thanh nổi từ loa lớn tiếng, con nít hàng xóm thích lắm, nên người nhà để cổng, cho lủ trẻ vào coi thả giàn. Lúc này đâu phải ai cũng có truyền hình màu cở lớn như cái TV này, được bên cố vấn Mỹ tặng riêng cho ông, đổi lấy cây súng AK47 chiến lợi phẩm mà ông tịch thu được trong một trận đánh vào mật khu đám lá tối trời của VC.
Vì yêu thương con nít, ông vẫn để cổng không khoá cho chúng nó ra vào tự do. Con nít hàng xóm có đứa thấy một bóng đen nhỏ thó lẽn vào cổng, tưởng là đồng bạn nên không để ý. Bóng đen men theo vạt tối hàng rào cây trồng, bước vào nhà bếp phiá sau, cửa để mở cho có gió mát, nơi ông đang ngồi ăn cơm chiều một mình. Kẻ sát thủ chỉa súng ngắn vào thân hình đồ sộ, bắn 3 phát liền. Ông té chết dưới bàn ăn; tên giết trộm giắt súng vào lưng, chạy ra phía vườn sau, đạp hàng rào hàng xóm, biến vào bóng đêm mất dạng. Khi người nhà phát giác ra, đám trẻ con hoảng sợ, la ó chạy tán loạn, không ai thấy bóng dáng tên sát nhơn. Ba vỏ đạn súng colt còn nằm tại hiện trường.
Không ai chê trách Đại Úy Mưa, người sĩ quan có thâm niên công vụ lâu năm ở tỉnh, từ người lính Bảo An lên tới sĩ quan, phục vụ Phòng 2 Tiểu Khu nhiều đời Tỉnh Trưởng; vào sanh ra tử, chống Cộng khét tiếng, lập nhiều công trạng tận diệt du kích, triệt phá kinh tài,. Chỉ huy trưởng đơn vị TST, ông đã đem lại nhiều thành tích triệt hạ cơ sở hạ tầng VC, huỷ diệt mật khu, phá hậu cần, kêu gọi, thâu nhận nhiều hồi chánh viên về với Quốc Gia.
Đơn vị TST được tổ chức đặc biệt không theo bảng cấp số của Quân Đội; có khi lính gọi họ là Trinh Sát Tỉnh, có khi dân gọi là Biệt Kích Tỉnh. Nhiệm vụ của TST nhằm tiêu diệt hạ tầng cơ sở VC trong vùng; áp dụng chiến thuật phản du kích, phá hoại cơ sở tổ chức kinh tài, mật khu huấn luyện, cơ sở tuyên truyền, thâu thập tin tức tình báo, kêu gọi hồi chánh viên về với chánh nghĩa quốc gia.
Trong chiến dịch Phượng Hoàng, một kế sách của chánh quyền VNCH đương thời, TST phối hợp đồng bộ với các đơn vị Cán Bộ Xây Dựng Nông Thôn, Biệt Chính Nhân Dân (cán bộ công chức, xã ấp địa phương được huấn luyện đặc biệt công tác theo phần hành chuyên môn, thâu thập thông tin tình báo). Hoạt động biệt kích nên những toán TST rất hữu hiệu trong hành quân đột nhập, phát giác mật khu, bắt sống cán bộ ban ngày; phục kích ban đêm hạ sát du kích, bắt kinh tài,thâu lượm tin tức bộ đội Bắc Việt xâm nhập vào Nam…
Là đơn vị biệt lập, hoạt động theo chiến tranh nhân dân, đơn vị TST đặt dưới quyền chỉ huy trực tiếp của Tỉnh Trưởng/Tiểu Khu Trưởng( Phòng 2 TK,) thâu thập thông tin từ chiến trường, phân loại, đánh giá tin tức các trận chạm địch; BCH/CSQG Tỉnh lượng giá thông tin tình báo, gởi báo cáo về Tổng Nha CSQG/Saigon. Tổng Nha CSQG đánh giá tin tức tình báo chiến lược, khen thưởng, đề bạt; trả lương “lính TST”với sự giúp đở tài chánh của Cố Vấn Mỹ, ngân sách của CIA.
Ở mỗi Tỉnh/Tiểu Khu đều có một Trung Tâm Điều Hợp Hành Quân, gồm các phòng ban bên Hành Chánh và Tiểu Khu. Ông TT kiêm nhiệm TKT, dễ dàng điều động lực lượng cơ hữu, phối hợp hành quân với các đơn vị chủ lực bạn, hoặc tung những toán nhỏ biệt kích hoạt động sâu trong vùng mật khu địch với sự theo dõi của trung tâm điều hợp này.
“Lính TST/BKT” đa số là hồi chánh viên VC về đầu thú, tình nguyện đi đánh trả lại các đơn vị hồi trước họ lỡ đi theo. Vì vậy hồ sơ lý lịch của họ được sưu tra cẩn thận, không để cài nội tuyến lọt vào phá hoại; tuy nhiên vì tì vết củ, các “quân nhân” này luôn được theo dõi chặt chẻ. Sau này theo báo cáo của CIA, người hồi chánh về với QG trung thành, đáng tin cậy hơn vì họ hiểu rõ tổ chức, đường đi nước bước của VC, đụng trận ít bị tiêu hao lực lượng; vợ con họ được bảo đảm sanh sống, học hành không bị kỳ thị, lương lính hậu hỉnh…Họ không cần huấn luyện nhiều về quân sự; sẽ được gởi đi học ở trường Huấn Luyện (Cán Bộ) Xây Dựng Nông Thôn Vũng Tàu, cho một khoá học Chiến Tranh Đặc Biệt. Trong đơn vị TST cũng có những người dân địa phương xin vào vì gần nơi quê quán, không muốn chuyển đổi đi xa.
……………………………..
Sau khi nghe báo cáo, tường trình từ những giới chức hành chánh và bên quân đội liên hệ đến cái chết của Đại Uý Mưa, ông Tỉnh cắt người đi uỷ lạo gia đình, bàn bạc kế hoạch điều tra truy tìm thủ phạm, kẻ nằm vùng, tái phối trí các đơn vị trong vùng; lệnh cho Phòng 3 tổ chức hành quân truy lùng hang ổ VC, lấy lại lòng tin trong nhơn dân.
Ông Tỉnh giữ lại Ba Sảnh, người phụ tá đắc lực, cánh tay phải của Đại úy Mưa.
-“Tôi chia buồn với anh em bên Thám Sát Tỉnh. Các anh mất một cấp chỉ huy tốt, tôi mất đi một cộng sự đắc lực; mong mọi người đừng giao động, cố gắng tìm ra thủ phạm càng sớm càng tốt. Tôi chỉ định anh tạm thời thay Đại úy Mưa, chỉ huy anh em phản ứng nhanh không để địch tiếp tục gây khủng bố, ám sát phá hoại nào thêm trong thị xã, làm cho mất an ninh, dân chúng sợ sệt!”
– “Trình ông Tỉnh, tôi sẽ cùng anh em hết mình tìm ra kẻ sát nhơn, trả thù cho ông thầy đáng kính của chúng tôi, làm mất mặt TST, làm phiền lòng ông và các giới chức chánh quyền.”
Ba Sảnh một nhơn vật đặc biệt nổi tiếng trong Tỉnh: từng đi theo VC lâu năm, trở về hồi chánh, rất căm thù VC; đã lỡ tay giết chết em ruột của mình theo VC; ông ăn chay trường, nhưng lính Biệt Kích Tỉnh không ai dám giỡn mặt, còn sợ ông một mực.
Một hồi chánh viên, trở lại đầu thú với quốc gia là chuyện bình thường khi cán bộ, du kích nằm vùng chán cảnh gian khổ đói khác, chết chóc rình rập mỗi ngày bị truy lùng, trốn núp trong bưng biền mật khu.
Nhơn nói về Ba Sảnh, có câu chuyện truyền kỳ:
Ông là cán bộ sống lâu năm lâu trong mật khu, thuộc ban quân sự của huyện uỷ, hoạt động từ thời còn Việt Minh, sau Hiệp Định Genève 54 đình chiến, được cài ở lại miền Nam. Động lực ông ta ra đầu thú là vì nhìn thấy rõ bản chất không thiệt thà của chủ nghĩa CS tam vô(vô gia đình, vô tổ quốc, vô tôn giáo), không hợp với người miền Nam chút nào; miền Bắc theo chủ nghĩa xã hội, nghèo đói nhưng hay làm cao, dối gạt, không tự do dân chủ như trong Nam, mà đồng chí củ của ông đi tập kết lén nhắn tin về nói thiệt hết; dân chúng miền Nam sống giữa hai lằn đạn không yên: ban ngày quốc gia kiểm soát, ban đêm VC mò về, bắt dân công, thu thuế, đào đường đấp mô, ám sát mò tôm… .làm người dân kiệt quệ, sống trong phập phòng lo sợ.Tên huyện uỷ Tám Lôi khét tiếng, tàn nhẩn với kẻ thù: chặt đầu mổ bụng, ghim bản án thả xác chết trôi sông; với đồng chí áp đặt học tập thoát ly: căm thù giai cấp, nghi kỵ tư tuởng tư sản, cá nhơn chủ nghĩa, tình cảm uỷ mị, phản động; lạnh lùng xữ tử đồng chí của mình bằng cách tàn ác cho lệnh thủ tiêu, xữ bắn, mượn tay địch giết bạn.Với nhơn dân hắn láo khoét tuyên truyền đầu độc chủ nghĩa CS, chống phá chánh quyền VNCH, cưỡng ép thanh niên phụ nữ thoát ly vào mật khu, lùa dân công đào đường đấp mô, bắt du kích vô bưng bổ sung bộ đội…
Ra đầu thú ông xin vào TST, thề một mất một còn với bọn VC trong khu, tìm bắt bọn nằm vùng, hạ sát tên Tám Lôi ác ôn. Trong thời gian ở TST, ông đã lập nhiều công trạng: kêu gọi nhiều đồng chí trong bưng ra đầu thú, triệt hạ mật khu, tiêu diệt du kích, phá ổ hậu cần thâu mua tiếp tế, giúp chánh quyền quốc gia phân loại các thành phần dân chúng…nên được cất nhắc lên làm phụ tá cho Đại Úy Mưa.
Trong lần về làng quê xôi đậu, dự đám giổ kỵ của bà mẹ, Ba Sảnh mang theo 5 tay súng thiện chiến; VC biết ông thế nào cũng về nên ngầm bố trí lực lượng du kích. Ông có 2 người em ruột tên Tư Sáng và Năm Cang; thằng Tư bỏ quê lên Saigon ăn học, thằng em út thoát ly theo bên kia.
Nhơn ngày giổ mẹ, ông nhắn tin gặp Năm Cang, muốn nói lời hơn thiệt dụ thằng em út ra đầu thú, vì bên kia không ai tin cậy nhơn thân của nó, có hai thằng anh đang sống ngoài vùng quốc gia. Bên kia cũng muốn dịp thử thách này, bố trí cho Năm Cang, coi nó “xữ lý” thằng anh phản bội tổ chức của nó ra sao?
Hai bên đồng ý lấy con đường làng làm mức ngưng chiến tại chỗ. Súng ống bỏ lại hết hai bên đướng, chỉ quyết đấu chánh trị (?), để tôn trọng linh hồn người khuất mặt (?), ăn thua lời giao, anh hùng mã thượng, không ai đánh lén ai. Hai anh em mặc sức tranh cải nhau ác liệt, không ai nhường nhịn ai, theo lý tưởng riêng của mình; làm bà con dự đám giổ sợ bỏ chạy về hết, xuống hầm núp tránh ăn đạn hai bên quyết chiến. Vì ăn thua lời giao kiểu dân chơi Nam Bộ, nên cuộc huyết chiến đã không xãy ra.
Nhưng sau này qua một cuộc đụng độ, lính của Ba Sảnh bắn Năm Cang bị thương nặng, hoi hóp sắp chết, thịt xương nát bấy; Ba Sảnh bắn phát súng ân huệ cho em mình không phải chịu thêm đau đớn phút hấp hối lìa đời!
Từ đó về sau anh Ba sợ thịt, ăn chay trường, lính thám sát sợ nhìn thẳng vào gương mặt lầm lì của sếp. Anh Ba còn ra lệnh “ác” cho nội bộ: nổ súng địch phải bỏ xác tại chỗ, thằng nào nổ súng bắn trật, về nhà bị phạt cạo đầu, giam trại 3 ngày không khiếu nại!
Sau cái chết của Đại Úy Mưa, Ba Sảnh càng thêm mặt lạnh như đồng; thế quyết trả thù: truy kích hang ổ, tìm cho ra tên VC nằm vùng, hoặc tên du kích nào dám từ trong mật khu mò về khủng bố.
Sáu Bảnh là anh nông dân nghèo, cha mẹ già yếu, anh chị bỏ đi tứ tán; anh chàng cũng bỏ xứ Thủ Thừa, chèo xuồng xuôi sông Vàm Cỏ, đưa cha mẹ về cất chòi bên sông quận Châu Thành, gần nhà Ba Sảnh. Hồi nhỏ anh ta là đứa trẻ thiếu ăn nên ốm còi nhỏ con, gần 20 tuổi mà trông như đứa trẻ tuổi 15. Con nhà nghèo, Sáu Bảnh quen chuyện đi làm công cho mấy ông chủ điền trong xóm; lúc không có việc đi mò tôm bắt cá, cắt bồn bồn, rau ruộng có thêm cái ăn qua ngày nuôi cha mẹ già, nhưng không may song thân qua đời để lại mình anh côi cút.
La cà sông rạch bến nước thế nào mà anh chàng mới nhổ giò này cũng làm quen được với một cô thôn nữ đất Tầm Vu. Cô Chín Mỵ, 18 tuổi, con gái nông dân miệt ruộng đất phèn, nhưng trông cũng đẹp đến. Lúc mới làm quen, cô Chín hỏi anh Tư:
-“Anh ở trên đó(Châu Thành), sao lội xuớng miệt này mần ruộng?”
-“Hổng dám dấu, nói nào ngay, tui ở trên Thủ Thừa theo ông bà già, xuống dưới này lập nghiệp.”
-“Ủa, dân Thủ Thừa à? Nghe nói giàu có lắm mà ta; trên đó thiên hạ ai cũng giàu, nhiều ruộng, của ăn của để ăn không hết, sao không đi mần trên đó?”
-“Đâu có đâu, nhà tui ở sát mí Đồng Tháp Mười, đất phèn chua khó làm ruộng, nên mới chèo xuống miệt này kiếm đất, ngặt nổi chưa có tiền, mình phải đi làm công cho người ta!”
Sáu Bảnh cắc cớ hỏi lại, ghẹo gái:
-“Tui thấy mấy cô ở Tầm Vu ai cũng đẹp như cô, sao không lấy chồng trên tỉnh cho nó sướng tấm thân, lội ruộng chi cho khổ?”
-“Anh Tư định nói móc họng tui hả? Ý anh muốn nói:
“Con gái Tầm Vu một xu ba đứa”
“Con trai Thử Thừa cưỡi ngựa xuống mua?”chớ gì?
Sáu Bảnh dả lả:
-“ Tui đâu có ý muốn nói như vậy. Tại người ta đặt điều nói vậy; chớ như cô, trên quê tui tiền muôn bạc vạn chưa chắc có ai mua được!”
Vậy là hai người có cớ làm thân, rõ ý tỏ tình. Trong mấy năm liền đời sống hai người ở vùng quê chiến tranh, cuộc sống làm công vẫn lầm than cơ cực; nhưng cuộc tình càng say đắm: trai mới lớn gặp gái khôn ngoan, nói gì dại gái là bệnh chung của đờn ông!
Ở gần xóm với Ba Sảnh, nên Sáu Bảnh kiếm chuyện làm quen với anh Ba, hay la cà với đám lính TST để nghe chuyện đánh giặc hấp dẫn. Có bữa, Sáu Bảnh làm gan xin đại anh Ba cho mình vô lính rằn ri cho nó oai! Ba Sảnh thấy thằng em dễ thương, nên xin với Phòng 1 TK cho nó đăng lính TST; thêm lý do nữa là anh Ba muốn nhận Sáu Bảnh làm đệ tử, vì thấy nó con nhà nghèo, muốn đi lính biệt kích lương cao để có tiền cưới vợ; cho nó đi theo làm thân tín, mình để sai bảo cũng tiện. Sáu Bảnh mừng lắm, về khoe với cô Chín Mỵ được sếp nói một tiếng, giúp cho anh tòng quân địa phương gần nhà, khỏi đi quân dịch chuyển vùng xa xôi. Ý cô Chín cũng muốn như vậy, có cớ lên tỉnh để sống, dưới quê thân gái như hoa lài mọc bải cứt trâu!
Sau một khoá huấn luyện quân sự, học cùng với các cán bộ XDNT ngoài Vũng Tàu, anh về đi toán chung với sếp; được làm bạn với một chiến hữu tên Sáu Thang, là người hồi chánh bộ đội đặc công, chịu trách nhiệm kèm anh lính mới. Toán nhảy 6 người, Ba Sảnh cho Sáu Bảnh mang máy truyền tin đi theo bên cạnh để học nghề; Sáu Thang vừa là phó vừa là cận vệ trung thành, mấy người kia làm khinh binh tiền sát, hậu tập. Toán biệt kích có khi mặc quân phục rằn ri, đội mũ đi rừng rộng vành, trang bị súng ống của Mỹ; đi hành quân chung với các đơn vị bạn Địa Phương Quân, Nghĩa Quân trong vùng; làm nhiệm vụ thám kích xâm nhập, dọ thám mục tiêu trước. Có khi hoạt động biệt lập, chui sâu vào lòng địch, giả trang làm du kích, có lúc làm bộ đội chủ lực VC, bà ba đen, khăn rằn quấn cổ, mang súng AK-47, B40 y như “lính trong bưng”.
Vì nhiệm vụ thám sát hơn là chạm địch, nhằm thâu thập tin tức tình báo cho Phòng 2 TK, cho CSQG; cho bên Cố Vấn Mỹ (được trả tiền thưởng công nếu tin tình báo có giá trị cao), nên những toán trinh sát nhỏ của Đại Đội Thám Sát Tỉnh, có khi gọi tắc là PRU(Provincial Reconnaissance Unit) hoạt động âm thầm, giữ bí mật, giấu tông tích, ít gây tiếng vang như các đơn vị quân đội.
Sáu Bảnh đã là lính, nhưng anh ta vẫn đi lại ăn mặc như thường dân, thường về nhà Chín Mỵ bàn bạc chuyện ăn ở vợ chồng, đưa nàng về Châu Thành, mua nhà xây tổ uyên ương. Mọi việc đều êm suôi, trót lọt…
………………………..
Tin tình báo của điệp viên 101( sĩ quan tình báo chuyên nghiệp ẩn thân, đặt lưới hoạt động, thâu thập tình báo mọi giới, mọi vùng, đường giây báo cáo thẳng về Trung Ương Tình Báo Quốc Gia) cho ông Tỉnh Trưởng biết là huyện uỷ Tám Lôi sẽ về hội họp với các Xã, báo cáo kinh tài, tại điểm X ngày N, cần phải theo dõi; xin cho thám báo đột nhập lấy thêm tin tức, hay loại trừ thành phần nằm vùng nguy hiểm này.
TT/TKT cho họp hành quân bí mật: Phòng 2 nghiên cứu tình hình địch bạn trong vùng, địa hình địa vật, thời tiết…, Phòng 3 tổ chức hai lực lượng địa phương quân: một đơn vị nghi binh, mở cuộc hành quân lục soát bình thường, một đơn vị làm trừ bị, túc trực chờ lệnh đi giải cứu, tiếp viện khi cần thiết; toán TST do đích thân Ba Sảnh chỉ huy, giả dạng VC xâm nhập vào sào huyệt VC, tuỳ nghi xữ trí tình huống, tiết kiệm xương máu cho cả đôi bên, cố gắng bảo toàn lực lượng.
TKT và hai sĩ quan tham mưu P2, P3 giữ bí mật mục tiêu và nhơn vật quan trọng của VC đến giờ phút chót; TKT đích thân theo dõi máy truyền tin, ra lệnh và nghe báo cáo trực tiếp từ các đơn vị tham gia dưới hầm Trung Tâm Phối Hợp Hành Quân/TK.
Trước đó, vào ngày N-1, trong Tỉnh có chương trình văn nghệ địa phương, tổ chức tại Tòa Hành Chánh Tỉnh để các giới chức bên hành chánh và bên quân đội tham dự, cùng một số thân hào nhân sĩ được mời đặc biệt; trước để mừng thành tích xây dựng phát triển của Tỉnh nhà, sau là thưởng ngoạn buổi hát đặc biệt các ca sĩ nổi tiếng từ Saigon xuống trình diễn. Ông Tỉnh Trưởng và ông Chủ Tịch Hội Đồng Tỉnh đồng chủ toạ buổi hát ăn mừng, hát xướng có khiêu vũ; hết màn chào cờ, đọc diễn văn khai mạc, ca ngợi thành tích quân dân cán chính, đến màn ca nhạc, nhảy đầm suốt đêm thiệt là vui vẻ. Ngoài dân nghe tiếng đờn ca xướng hát, cho là tình hình trong Tỉnh hết căn thẳng, nên quan chức rảnh tay vui chơi.
Ông Quận Trưởng Châu Thành và cố vấn Mỹ cùng đoàn tuỳ tùng lính tráng kéo nhau về xã Tân Hưng để “ngủ ấp”, có chiếu phim cho bà con trong xã giải trí, cho đúng theo chánh sách Bình Định Phát Triển”quân dân cá nước”. Hằng tháng, các ông quận trưởng sở tại phải có lịch trình đi “ngủ ấp” ít nhứt một lần, để thể hiện chánh quyền không xa rời nhơn dân; giải quyết tại chỗ các mâu thuẩn, đơn từ thưa gởi, lắng nghe dư luận, ý kiến quần chúng; cũng nhằm công tác kỹ thuật đánh giá ấp A,B,C,D, cho “Bản Lượng Giá Ấp HES (Hamlet Evaluation System)”, nhằm thực hiện, làm việc khách quan đối nhiệm, đồng thuận tại chỗ giữa ông Quận và cố vấn Mỹ.
Cùng đêm ông QT về ngủ ấp, đoàn cán bộ XDNT tập trung họp dân, giới thiệu một cán bộ canh nông từ Saigon về giúp đở cho bà con hiểu biết thêm về cây lúa thần nông lùn; có thể trồng thay cho cây lúa cao ở địa phương, ít bị sâu rầy, còn cho sản lượng thâu hoạch cao. Tại cầu Ván, có hai cán bộ XDNT lén ém chìm 3 chiếc xuồng tam bản xuống lạch nước.
Trời vừa sụp tối vào ngày N, toán thám sát do Ba Sảnh chỉ huy, hoá trang thành du kích VC, trang bị nhẹ vũ khí AK, CKC, B40, âm thầm, lầm lủi đến điểm xuất phát cầu Ván; lật xuồng tát nước, nhẹ tiếng bơi dầm men theo lạch nước, chống qua mương rạch um tùm cây lá nhà vườn đến mục tiêu điểm hẹn. Mục tiêu là căn nhà lá, phía sau là vườn cây ăn trái, dừa, tre, trồng lẫn lộn trên những liếp mương, khe rãnh, nước đổ từ ngoài sông vào. Con nước lớn đang dâng lên, nên xuồng tam bản lướt nh ẹ qua bóng lá, kêu xào xạt như tiếng gió thổi. Những bóng ma nhẹ nhàng, trườn mình nằm phục trong lùm cây buội chuối; ai nấy đã vào vị trí ấn định, im hơi lặng tiếng, tiếng muỗi vo ve.
Dù hồi chiều hôm nay, sếp Ba Sảnh lập sa bàn, thuyết trình chi tiết bố trí, nhưng anh Ba cũng phải bò sát đến từng tổ, chỉ tay ra dấu nhắm hướng địch bạn phân minh. Riêng Sáu Thang phụ trách kéo dây hai quả mìn định hướng claymore, nên anh phải để súng lại cho Sáu Bảnh mang máy truyền tin giữ giùm, chỉ mang theo bên mình hai trái lựu đạn mini thủ thân. Anh ta bò ra sát gần đường, định hướng mìn về phía bên kia con đường, để ngăn chặn địch có thể tràn qua phía đội hình phục kích của lính biệt kích.
Căn nhà lá mục tiêu cũng chìm vào bóng tối đêm đen, cửa nẽo đóng kín, không thấy động tịnh bên trong. Trời tối hẵn, trong nhà bật sáng ánh đèn dầu leo lét. Vài phút sau một bóng phụ nữ, tay cầm đèn bảo lắc lư, đong đưa theo gió; thị mở cửa bước ra, mắt trước mắt sau, ý chừng cảnh giác có người theo dõi. Trước sân nhà không có cổng rào, không nghe tiếng chó, gà qué kêu đêm;bầu trời thanh vắng dưới ánh trăng mờ tỏ mây che. Chủ nhà đứng giữa con lộ đất đấp, soi đèn trên đường như đang tìm kiếm vật gì thất lạc. Sau một hồi nghe ngóng động tỉnh, bà ta mới huơ đèn, đánh võng ánh sáng ba lần làm hiệu, đoạn cầm đèn bước vào trong. Trong đêm lặng tiếng, bổng nghe tiếng chim vạt đêm gọi bạn; mới đầu nghe vài tiếng, sau đó rộn ràng; sau cùng là tiếng người rì rầm từ con đường làng dẫn đến nhà; cả hai hướng đều có người nói chuyện râm ran chào hỏi.
Đèn trong nhà đốt lên vừa đủ sáng, nhưng cửa sổ vẫn đóng kín; làn ánh sáng từ trong nhà chiếu rọi ra từ cửa chánh, đủ sáng cho người ra vào không đi trật lối.Cán bộ VC đã vào nhà hội họp, nhưng chắc chắn họ còn để lại quân bảo vệ bên ngoài và những cận vệ canh gác quanh nhà.
Buổi họp đã bắt đầu nói chuyện trao đổi của cán bộ. Sáu Bảnh ra hiệu cho một biệt kích bò nhẹ, tiến sát đến tên du kích ngồi gác sau nhà, tay luôn đập muỗi chan chát. Chờ cho tên du kích sơ ý quay mình, người lính thám sát vung khăn tẩm thuốc mê vào mủi địch, hạ êm nó và thay vào vị trí lính gác.
Người đờn bà mở cửa sau bước ra làm anh lính gác hết hồn, nhưng anh trấn tỉnh lại ngay, hạch hỏi:
-”Chị kia, đi đâu đó?”
-“Báo cáo đồng chí cảnh vệ: cho tui đi ngoài, mắc quá rồi, không nín được!”
Sợ lộ, anh lính gác đưa tay chặn lại, nhưng người đờn bà nhanh chơn đã thoát ra vườn sau. Bà ta vừa ra đến buội cây thấp sau hè, tháo quần ngồi trịch xuống, xối xả! Một anh lính khác núp buội xui xẻo, lảnh đủ một trận mưa lũ vào mặt, nhưng cố sức nín thở quay tránh. Nghe tiếng động bất thường, người phụ nữ nín tè, bật ngữa, té chỏng gọng, hoảng hồn la bài hãi có ma, có ma!!!
Ba Sảnh khoát tay cho ba đồng đội nhanh chơn chạy vào cửa sau nhà, do người lính thay gác đã mở cửa sẵn, chỉa súng trấn áp 5 ngưới đang ngồi bàn hội nghị. Bên ngoài súng của toán trinh sát đã nổ, hạ sát những du kích canh nhà; nhưng bên kia đường tiếng hô tiếp cứu vang lên, cùng lúc hai quả mìn claymore nổ ầm ấm, nháng lửa, tung bụi mù che nhiều thân xác gục ngã.
Trong nhà VC cũng phản ứng lại, chụp súng định bắn trả. Nhưng lẹ làng hơn, những loạt đạn bên phía biệt kích hạ sát toàn bộ những kẻ kháng cự. Máu đỏ văng tung toé, hơi thuốc súng ngập ngụa; nhưng là người kinh nghiệm Ba Sảnh để cho đàn em cướp súng, chiến lợi phẩm của địch. Riêng ông vội vàng lột sắc cốt còn đeo lủng lẳng bên hong, lấy cây súng ngắn K54, cùng lúc lục soát túi áo trong của tên cán bộ đầu dọc, lấy thêm giấy tờ, cuốn sổ tay dính đầy máu.
Cuộc đột kích của toán TST coi như đã hoàn thành nhiệm vụ; họ rút êm xuống xuồng, bơi về vị trí tập trung bí mật, chỉ có vài giới chức tình báo trong Tỉnh tiếp đón, đưa về nơi an toàn, thay đổi quần áo thường dân. Địa Phương Quân, Nghĩa Quân đóng đồn gần đó lo thu dọn chiến trường.
Tỉnh Trưởng cùng Trưởng Phòng 2, 3 , Trưởng Ty CSQG, và Cố Vấn Trưởng Mỹ ngồi nghe Ba Sảnh báo cáo lại từng chi tiết cuộc đột kích, đếm chiến lợi phẩm làm bằng chứng. Nhưng có một chi tiết nhỏ mà Ba Sảnh không báo cáo, là nội dung quyển sổ ghi chép riêng của tên huyện uỷ; quyển sổ này ông giữ lại cho câu chuyện sắp kể sau đây:
………………………
Trong quyển sổ tay cán bộ, huyện uỷ Tám Lôi có phần ghi nhớ:
Ngày…Học tập và thi hành nghị quyết của Ban Lãnh Đạo Tỉnh Uỷ: tìm mọi cách, sơ hở để phá hoại chương trình BĐPT, chiến dịch Phượng Hoàng của địch làm suy yếu hạ tầng cơ sở của ta…Treo bản án tên M, đại uý nguỵ ác ôn; Ban Kinh Tài nghiên cứu bảng giá 500 ngàn đồng cho ai hạ sát được nó.
Ngày…Theo dõi bần nông 6B, mới di chuyển chỗ ở từ Thủ Thừa về Tân An: lý lịch trong sạch, con nhà nghèo, tá điền ba đời, tư tưởng lưng chừng, mê gái, ham tiền; cần tiếp cận để móc nối.
Ngày…6B đang say nắng con 9M, cảm tình viên của ta, đang sống với cha mẹ trong vùng xôi đậu; cần tăng cường tình cảm ủy mị,để 9M lôi kéo 6B về với ta.
Ngày…6B muốn hợp tác với ta, nhưng không thuận thoát ly, cha mẹ già vừa qua đời, muốn lấy 9M nhưng không có tiền bạc, làm đám cưới theo yêu cầu của nhà gái. Báo cáo cụ thể tình hình, đối tượng về Tỉnh Uỷ (ban tổ chức đảng).
Ngày…Tỉnh Ủy chỉ thị nghiên cứu phương án tuyên truyền, móc nối, sữ dụng 6B ám sát tên M ác ôn.
Ngày…6B chưa dứt khoát tư tưởng dân nội thành, sợ phạm luật, sợ giết người vô cớ; 9M không tuyết phục được hắn, cũng sợ liên luỵ, không dám hy sinh cho cách mạng. Tỉnh Uỷ hứa trích ngân khoản bên kinh tài 500 ngàn đồng làm mồi câu 6B (ghi ch ú:300 ngàn đồng tiền nguỵ là đủ để mua một căn nhà ngoài chợ); áp đặt, doạ dẫm gia đình 9M, thúc hối 6B đi cưới, không sẽ gả con gái cho người khác(!).
Ngày…Sau khi ta vận động tuyên truyền, thuyết phục có thưởng tiền, đối tượng bằng lòng kế hoạch ám sát. Nghiên cứu tình hình, điều nghiên thói quen của tên M, làm sa bàn cho 6B học tập nhuần nhuyển…chờ trên chỉ đạo sau cùng.
Ngày…Trên quyết định công tác: tiền mặt và súng lục colt của Mỹ, gói kỹ trong bao nhựa, chôn dấu dưới mộ bia số X, nghĩa địa Y; hành sự xong súng đem về chôn dấu lại chỗ cũ. Kiểm tra đối tượng nghiêm ngặt, báo cáo kết quả theo đúng qui định.
Ngày… Báo cáo công tác đã hoàn tất tốt đẹp, không để lại sơ hở; địch mất hướng, điên cuồng điều tra, nghi kỵ, cảnh giác, tăng cường bố ráp… nhưng không phát hiện được dấu vết. Kiến nghị lãnh đạo biểu dương anh hùng, ghi nhận công trạng, thành tích. Kiến nghị cho hai đương sự thoát ly, đảm bảo nhân tố cách mạng.
Ngày…Chỉ thị trên sau cùng: bố trí 6B ở nguyên vị trí, tìm phương án ám sát tiêu diệt tên 3S, kẻ lên thay tên M, tiếp tục làm nội gián trong lòng địch.
Ba Sảnh rủ Sáu Thang đến thăm nhà vợ chồng Sáu Bảnh, nhơn tiện chia tiền thưởng của Tỉnh cho toán công tác TST, vừa loại trừ được huyện uỷ Tám Lôi, triệt hạ Ban Kinh Tài của địch trong vùng.
Căn nhà không lớn lắm nhưng khang trang, có vườn sau, rào giậu kín đáo.Vợ Sáu Bánh khoe mua được nhà giá rẻ làm tổ ấm cho gia đình, nhờ tiền anh Sáu đi lính dành dụm lâu nay(?); tổ uyên ương cho cháu bé đang mang 3 tháng trong bụng mẹ. Sếp chúc mừng thằng em có phước: có nhà mới, sắp có con gia đình hạnh phúc.
Tiện đường về, hai ông ghé vào nghĩa địa Y; dọn sạch cỏ, đặt lại mộ bia, thắp hương cho ngôi mộ X, trước khi chia tay mạnh ai nấy về nhà.
Một hôm, Ba Sảnh vào TK gặp riêng ông TP2TK đề nghị một ý kiến riêng, nhằm ngăn chặn VC tổ chức vượt QL4, quãng đường miệt Cầu Vôi:
Ban hậu cần của chúng lùa dân công, khiêng tải đồ tiếp tế về mật khu trong vùng sâu. Đồn lính Nghĩa Quân có cho phục kích ban đêm, nhưng những cuộc chạm súng, gài mìn hay bắn pháo binh quấy rối, thường gây chết cho dân lành vô tội. Ông đề nghị cho một toán TST giả trang làm VC trà trộn vào dân công, để tìm bắt giao liên dẫn đường, triệt hạ đầu mối hậu cần, tránh sát hại nhơn dân. Thấy đề nghị hợp lý, Phòng 2 liền phối hợp hành quân với Phòng 3, lập kế hoạch và trình lên TKT xin chấp thuận.
Trời sập tối, toán giả trang VC từ trong đồn NQ men theo QL, những buội rậm bóng đêm che khuất, len lỏi mò đến phục kích khu vực ấn định chờ đợi. Bóng mây vừa che khuất bầu trời, giao liên dẫn đướng qua trước, theo sau là những toán dân công lúp xúp gồng gánh bắt đầu vượt lộ. Một loạt súng bắn chỉ thiên, đường chấm xanh của làn đạn súng AK đốt pháo trên bầu trời, làm đoàn người hoảng loạn, vứt bỏ hàng hoá lăn lóc trên đường, mạnh ai nấy chạy thoát thân.Vài loạt súng giao tranh lẻ tẻ kế tiếp, trong đó có 3 phát ngắn, nếu phân biệt, không phải là tiếng nổ của súng liên thanh. Có lẽ vì không có đủ lực lượng bảo vệ phản kích, nên du kích VC cũng bỏ của chạy lấy người theo đám dân công. Khi pháo sáng từ trong đồn bắn ra, mặt trận trở lại yên tỉnh bình lặng.
Ba Sảnh cho lệnh rút quân, thúc hối Sáu Thang kéo xác Sáu Bảnh về đồn, đã chết vì loạt đạn đầu, sự thiệt hại đáng tiếc của quân bạn. Ba ánh chớp tắt của ánh sáng đèn pin làn dấu hiệu cho lính NQ trong đồn ra tiếp cứu.
Rạng sáng hôm sau lính trong đồn ra lục soát, thu lượm được nhiều túi, giỏ đựng hàng hoá: vải nylon, thuốc tây, đường cát, sửa hộp, thuốc lá, muối ăn…còn bỏ lại lăn lóc trên mặt lộ. Chiến lợi phẩm gồm một cây CKC và một khẩu súng colt bắn hết băng đạn, chắc có lẽ của một tên du kích hay của giao liên bỏ của chạy lấy người, không kịp mang theo.
Trong đám tang tiển đưa bạn đồng đội, Ba Sảnh thay mặt TST chia buồn với Chín Mỵ, bây giờ là goá phụ của tử sĩ Nguyễn Văn Bảnh, hy sinh tại chiến trường, được Tổ Quốc ghi ơn:
“Anh em TST chia buồn với gia đình thiếm, ông Tỉnh cũng phân ưu, hứa tặng huy chương anh dũng bội tinh, trợ cấp 12 tháng lương, cháu bé sanh ra sẽ được ghi nhận là nghĩa tử quốc gia, hưởng đủ quyến lợi cấp dưỡng và nuôi học thành tài, con của tử sĩ, quả phụ.Quan tài sẽ được phủ cờ, huy chương, bằng chứng nhận tử sĩ. Tôi cũng có một lời khuyên là thiếm nên ở lại quận Châu Thành cho có an ninh, đừng nghe ai xúi giục bỏ đi về dưới quê, không yên đâu!.”
Nghe những lời chí tình trọn nghĩa đó Chín Mỵ nhớ nằm lòng, nguyện thủ tiết thờ chồng nuôi con. Bởi thời buổi giặc giả này, không biết tin ai; chỗ nào yên thân, có người giúp đở tận tình, mới sống nổi.
Goá phụ trẻ lập bàn thờ chồng: mặc quân phục uy nghi, huy chương ngôi sao, bằng tưởng lục. Mỗi lần về thăm nhà cha mẹ trong đồng, chỉ đi ban ngày, ban đêm không ở lại. Gần ngày sanh nở, may mắn có vợ của Sáu Thang đến giúp, coi như chị em. Hôm thằng bé chào đời mẹ nó muốn xin anh Ba làm cha đở đầu, nhưng Ba Sảnh nói tôi không có vợ con, ăn chay trường, thôi để vợ chồng Sáu Thang có nhiều con, làm cha mẹ đở đầu thêm cho một đứa nữa tốt hơn.
Sau năm 1954 Hiệp Định Đình Chiến Genève ra đời, phân chia đất nước thành hai miền đối nghịch nhau: miền Bắc theo CNXH do đảng CSVN lãnh đạo, miền Nam thể chế tự do dân chủ VNCH. Trong khi miền Nam đón tiếp một triệu người miền Bắc di cư vào, thì cán bộ, bộ đội Việt Minh tập kết ra miền Bắc. Nhưng VM(CS trá hình) vẫn gài người ở lại miền Nam cho âm mưu chánh trị về sau.
Từ thập niên 60 về sau, CSVN từ miền Bắc chỉ đạo cho thành phần cán bộ trốn ở lại, nằm vùng trong miền Nam, bắt đầu gây dựng cơ sở hạ tầng quấy nhiểu vùng quê, theo mô hình chiến lược học theo Trung Cộng:”lấy thôn quê bao vây thành thị”.
Thời Đệ I VNCH, chánh phủ Ngô Đình Diệm áp dụng sách lược” Ấp Chiến Lược”  dời dân lập ấp, nhằm cô lập du kích VC len lỏi vào dân quấy phá.
Thời kỳ Đệ II VNCH sách lược “Bình Định Phát Triển Nông Thôn” ra đời, thay thế ACL, chia làm 2 giai đoạn:1/BĐNT 2/ANPT.
Năm 1965 lực lượng Cán Bộ BĐNT ra đời với những đoàn cán bộ được tung về xã ấp công tác tại chỗ. Ngoài các lực lượng quân sự ĐPQ,NQ, đóng đồn bót giữ an ninh diện địa, các đơn vị TST cũng được thành lập để song hành hổ trợ hoạt động an ninh tình báo. Đa số”lính TST” là hồi chánh viên, rời bỏ căn cứ hay mật khu về với QG, nên họ rất am tường quy luật hoạt động tuyên truyền, phá hoại khủng bố, nằm vùng mai phục của VC.
Chiến dịch Phượng Hoàng điều hợp, chỉ đạo các cơ quan hành chánh, quân sự ở mỗi tỉnh thành gia tăng tiêu diệt, quét sạch bọn nằm vùng hay manh nha tái tổ chức lại các htcs. Các cuộc hành quân của TST phản du kích rất có hiệu quả, ít bị thiệt hại, đánh phá đúng chỗ nhược, làm suy yếu hạ tầng cơ sở VC; sau trận Tổng Công Kích Tết Mậu Thân năm1968, nhiều cơ sở hầu như bị tiêu diệt sạch, miền Bắc phải đưa cán bộ, bộ đội chánh qui vào thay thế(đây cũng là một âm mưu thâm độc trừ khử người miến Nam, MTGPMN, để đưa cán bộ lãnh đạo người Bắc vào thay thế)
Sau tháng 4-75, những người lính của các đơn vị bán quân sự TST này, chịu đựng một sự trả thù khủng khiếp, còn hơn”nguỵ quân nguỵ quyền bắt đi học tập cải tạo”; trừ những kẻ trá hàng làm nội tuyến,”kẻ phản bội” bị xữ tử ngay tại chỗ, hay đày ải khổ sai không có ngày về.
CSVN giấu kín các thông tin sát hại người hồi chánh. Người Việt QG cũng ít có những tài liệu, thông tin về những người lính đặc biệt này, có lẽ cho là người của CIA, hồi chánh trá hàng?
…………………………..
Sau năm 1975, đời quay cuồng chóng mặt: Ông xuống thằng, Thằng lên ông; nhà giàu mất hết của cải xuống làm công nhân, bần cố lên làm ông chủ. Gia đình bà Chín Mỵ cũng có những thay đổi theo, cho phù hợp với tình hình hiện tại. Trước hết, hình thờ củ của “tử sĩ Nguyễn Văn Bảnh, Tổ Quốc ghi ơn “bận quân phục rằn ri, huy chương ngôi sao, bằng tưởng lục lộng kiếng, mang đem cất giấu dưới ngăn tủ bàn thờ. Hình “liệt sĩ Nguyễn Văn Bảnh, Tổ Quốc ghi công”, bận áo bà ba quấn khăn rằn được lộng trong khung kiếng mới đặt lên, bên cạnh là bằng biểu dương công nhận liệt sĩ anh hùng, huy chương kháng chiến chống Mỹ cứu nước, mới vừa được một cán bộ trên Tỉnh mang xuống, biểu phải làm bàn thờ đặt nơi trang trọng.
Trong lòng bà Chín ngổn ngang trăm mối, thấy hơi mắc cở cho việc thờ tự này: ai đời đạo đức ông bà, mới quốc gia đây, bây giờ thành cách mạng 30-4, thay đổi một sớm một chiều, trở mặt nhơn thân cách mạng? Người không biết, cho là bà Chín Mỵ thờ chồng, bàn thờ hai mặt, một dạ hai lòng, có người biết chuyện, nói rõ về ngọn nguồn:
“Ông Sáu Bảnh chỉ là người thường dân xấu trai, nhà nghèo cha mẹ mất sớm, anh chị em tứ tán, một mình tự lập nuôi thân, muốn có tiền đặng cưới bà Chín Mỵ, nên sập bẩy VC mua chuộc. Sáu Bảnh nhận tiền, nhận súng của huyện uỷ ám sát ông Đại Uý TST; chánh quyền thời đó không tìm ra thủ phạm.
Người lên thay chỉ huy TST là ông Ba Sảnh, thề quyết tìm ra thủ phạm trả thù cho ông thầy, cũng để đở mất mặt đơn vị. Trong một vụ đột kích hội họp của VC, huyện uỷ Tám Lôi và đồng bọn bị giết chết; chính tay Sáu Bảnh là người nả đạn vào Tám Lôi, nhờ giữ cây súng của Sáu Thang, và rõ mặt tên huyện ủy đã từng móc nối công tác ám sát trước kia.
Sáu Bảnh rất căm hận  tên huyện uỷ gian ác, muốn bắt Chín Mỵ thoát ly vô bưng để ép làm vợ hắn (?), không đưa đủ tiền hợp đồng, còn ép mình ở lại để sát hại thêm đồng đội Ba Sảnh; sợ bị tố cáo nên trừ khử nhơn chứng trước.
Nhưng Ba Sảnh lấy được quyển sổ tay cán bộ, biết được VC đã bố trí Sáu Bảnh là kẻ ám sát đang bị truy tìm, còn âm mưu giết thêm mình, nên tìm cách hạ thủ. Sau khi có đủ bằng chứng: vợ chồng Sáu Bảnh có tiền mua nh;, cây súng colt ám sát còn 3 viên đạn, chôn dấu dưới mộ bia trong nghĩa địa; Ba Sảnh bàn với Sáu Thang lập kế giết Sáu Bảnh trả thù và trừ hậu hoạn. Cuộc phục kích đánh dân công được dàn dựng, để có cớ giết chết Sáu Bảnh bằng ba phát đạn súng colt còn lại, báo cáo hiện trường do VC sát hại, chết vì công vụ, cho vợ con được hưởng tiền trợ cấp cô nhi tử sĩ.Hơn nữa, vì lòng nhơn đạo (?) ông Tỉnh xin cho đứa nhỏ sắp sanh ra được nhận làm nghĩa tử quốc gia, được nuôi dưỡng học hành đến tuổi trưởng thành.”
Văn sỉ vườn, nghe sao chép vậy (do nhiều người kể tam sao thất bổn, thêm mắm dậm muối?), đặng người đời sau biết chuyện này là có thiệt; có khi chuyện đời thiệt còn khủng khiếp hơn là tưởng tượng.
https://vantuyen.net/2016/03/15/tran-lang-bien-ban-tho-hai-mat/