LÀM THẾ NÀO QUÂN ĐỘI CỦA THIỆU SỤP ĐỔ

Dịch từ bài báo của ký giả Francois Caviglioli của tuần báo Pháp Paris-Match số ngày 

- "Một đạo quân có lẫn lộn (encombrées) hàng ngàn vợ lính..." Bằng cách phỏng vấn những kẻ chạy trốn và những nhân chứng, đặc phái viên Francois Caviglioli đã tái tạo một kịch bản đầy đau thương của cuộc tháo chạy (déroute) và rút bỏ 20 tỉnh của Nam VN, đã dẫn đến sự sụp đổ của Thiệu.

Vào lúc 9 g ngày 14/3/1975, một chiếc Chinook đáp xuống vịnh Cam Ranh. Người bước khỏi máy bay vẫn còn làm chủ Nam VN. Bao quanh bởi các tướng lãnh cổ áo đầy sao, ông ăn vận 1 áo vải 4 túi ngắn tay, hơi quá khổ (engonce un peu). Đó là tổng thống Thiệu cai trị một đất nước đang bị đe dọa nhưng còn trật tự (coherent), với 1 quân đội gần năm triệu tay súng (chắc phóng viên này tính luôn cảnh sát, xây dựng nông thôn, nhân dân tự vệ, v.v... - ND). Trên thực tế tổng thống Thiệu sống tại SG, trong một cung điện bằng bê-tông cốt sắt, ở giữa 1 đám đông võ trang đầy đủ, tuy ko thích ông nhưng yểm trợ ông. Đó là một nhà độc tài nhưng được người ta chấp nhận (toléré). Giữa ông và tất cả các tầng lớp trong xã hội VN, giữa ông và dân tộc đầy cá nhân chủ nghĩa này, thực sự ko có sự thống nhứt (unité), nhưng có một hợp đồng hiểu ngầm (tacite): người dân Nam VN tự lo phần của họ và Thiệu lo phần còn lại. 

Vào buổi sáng đầy nắng này, trên đường băng của Cam Ranh, nằm ven biển Đông màu xám và lấp lánh (pailletée), chỉ có ông biết rằng quyền lực mà ông rất yêu quí, nay rất mong mang. 

Nếu ông đã khoác lên người chiếc áo 4 túi vải lụa đen (costume alpaga noir), là trang phục của giới thượng lưu ở Sài Gòn, thì chắc chắn anh ta đã đến đây với tư cách là một người lãnh đạo quân đội. (alpaga là vải len (làm từ lông lạc đà ko bướu ở Nam Mỹ -- ND). Ông duyệt 1 trung đội lính Dù ăn mặc chỉnh tề, đào tạo theo kiểu Pháp và ôm hôn tướng Phú, TL của quân khu 2, thuộc Cao Nguyên.

Tướng Phú, một người đàn ông nhỏ bé, vui vẻ và chắc nịch (trapu), cũng là một phần của di sản Pháp. Cũng là kẻ sống sót của Điện Biên Phủ. Tổng thống Thiệu rất quý ông. Thiệu, người từng là một tướng lĩnh, cũng được đào tạo theo phong cách Pháp, đã cảm thấy một ghen tị nghề nghiệp mãnh liệt đối với những đồng đội cũ của mình. Ông không thể chấp nhận những quân nhân tài năng xung quanh mình.

Ở đây cũng có tướng Ngô Quang Trưởng, chỉ huy quân khu 1. Cao lớn, lịch sử, nói được tiếng Anh và Pháp, cho thấy ông có 1 giáo dục tinh tế (raffinée), ông là loại sĩ quan cần mẫn, ko có năng lực thực sự, nhưng hùng biện và sáng chói trước bản đồ hành quân. bên cạnh ông, là tướng lâm quang thi, phụ tá của ông. Đây là một sq đào tạo ở Mỹ