Monday, June 23, 2025

 Kế hoạch cho 1 nhiệm vụ giải cứu con tin đã bắt đầu ngày 6/11/79, hai ngày sau vụ bắt con tin tại TĐS mỹ ở Teheran. Thiếu tướng James Vaught được chỉ định TL lực lượng đăc nhiệm hỗn hợp và chuyển tới tiền cứ Wadi Kena ở ai cập, báo cáo trực tiếp với tổng thống (TT).

Ông có 2 cấp phó: ĐT không quân James Kyle phụ trách về không quân và ĐT lục quân Charlie Beckwith, phụ trách về bộ binh. (Beckwith nổi tiếng từ lúc là thiếu tá, dẫn 2 đ.đ. biệt kích, giải cứu trại Plei Me năm 1965. Phối hợp với ông trong trận này có thiếu tá Phạm văn Tất, sau này là ĐT chỉ huy BĐQ QK2 năm 1975 -- ND). Để chuẩn bị HQ, 1 số bản đồ xử dụng là bản đồ du lịch.

Theo kế hoạch (KH), trực thăng và máy bay C-130, từ nhiều hướng khác nhau, sẽ gặp nhau ở 1 sa mạc, được đặt tên Sa mạc 1 -- là 1 hồ nước mặn cạn nước (salt flat) nên khá bằng phẳng, ở Mỹ có 1 hồ như vậy tại Thung lũng Chết ở nam Cali -- ND. Sa mạc này ở 320 km đông nam của Teheran. Ở đây trực thăng sẽ được tiếp nhiên liệu từ C-130 và bốc lính biệt kích (BK) chở tới bằng C-130. Sau đó trực thăng sẽ chở họ tới 1 ngọn núi, có mật danh Sa mạc 2, gần Teheran hơn; từ dó họ sẽ đột kích vào TP này tối hôm sau. Cuộc HQ còn được hỗ trợ bởi các đặc vụ CIA có sẵn tại Iran. Khi HQ chấm dứt, con tin sẽ được chở tới 1 sân bay ở Teheran đã được quân Mỹ chiếm giữ và đưa về Ai cập.

Vào ngày 31/3 để thu lượm tin tức, thiếu tá John Carney Jr. của không quân (KQ), đã dùng 1 chiếc quan sát cơ Twin Otter, xem hình, để tới Sa mạc 1 cùng với 2 đặc vụ CIA Jim Rhyne và Claude Bud McBroom để lén lút nghiên cứu trước khu vực dự định đổ quân, còn gọi là tiền không thám.             

Carney đã gắn những đèn hồng ngoại điều khiển từ xa và 1 loại đèn pin phát màu (IR strobe), để đánh đấu bãi đáp vào ban đêm cho phi công. Ông cũng lấy mẩu đất để xác định độ cứng của bề mặt sa mạc (vì đây là 1 hồ nước mặn cạn nước). Lúc thám sát, mặt hồ rất cứng và phủ cát, nhưng 3 tuần sau đó đã bao phủ bởi 1 lớp cát mịn ngang mắt cá chân do bão cát tích tụ. 

Một toán đặc vụ của CIA, giả dạng dân thường, có mặt sẵn ở Iran, chỉ huy bởi 1 cựu sq LLĐB Richard Meadows, có 2 nhiệm vụ: thu lượm tin tức về con tin và địa thế của TĐS. (Thực tế, thông tin quan trọng nhất lại đến từ 1 đầu bếp TĐS mà Iran đã thả. Trên đường rời khỏi Iran về Mỹ, y đã gặp 1 đặc vụ CIA, và cho biết con tin đã bị tập trung ở tòa nhà chánh của TĐS (embassy compound) -- đây là thông tin mà các nhà kế hoạch tìm kiếm từ lâu -- vì trước đó họ nghĩ con tin bị giam trong nhà tù nào đó của Iran -- ND. Sau đó họ sẽ chở các BK từ Sa mạc 2 trên những xe đã được ngụy tạo giấy tờ -- như tài xế và xe đều hợp lệ. Bãi đáp Sa mạc 1 ở tỉnh Khorasan Nam, trong sa mạc Dasht-e Lut gần Tabas; Sa mạc 2 ở 50 dặm cách Teheran. Một toán nhỏ tiền trạm xâm nhập Teheran và bảo vệ 1 nhà kho chứa 5 xe tải hiệu Ford và hai xe hiệu Mazda được sửa chữa để dấu BK đi ngang các nút chận của cảnh sát Iran.

CÁC TOÁN BIỆT KÍCH

Gồm 93 lính thuộc lực lượng Delta, (được thành lập từ chiến tranh VN nhằm mục đích thu lượm tin tức trước khi mở các HQ lớn, tiêu biểu là toán Delta 6-người chỉ huy bởi ông Nguyễn Sơn, sau này là thiếu tá biệt đội trưởng của liên đoàn 81 Biệt cách Dù -- ND). Họ sẽ tấn công TĐS và 1 toán BK khác gồm 13 người tấn công Bộ Ngoại giao, đang giam giữ 3 con tin khác. Một toán khác gồm 12 BĐQ sẽ bảo vệ bãi đáp Sa mạc 1. Toán này cũng chiếm và giữ căn cứ KQ Manzariyeh gần Teheran để dùng khi cần. Ngoài ra còn có 15 người Iran và người Mỹ nói tiếng Iran, giả làm tài xế các xe kể trên.

GIAI ĐOẠN 1

Kế hoạch phức tạp đòi hỏi vào đêm đầu tiên, ba chiếc EC-130 (ám danh đàm thoại Republic 4.5 và 6), chở đồ tiếp tế. (Chữ E đứng trước chữ C có nghĩa máy bay này trang bị thiết bị điện tử/electronic để phá rối hệ thống chỉ huy và liên lạc đối phương, v.v... - ND). Ba chiếc MC-130 khác, là máy bay C-130 dùng để xâm nhập, trích xuất, và tái tiếp tế các BK, và tiếp dầu trên không cho trực thăng của LLĐB. Ba chiếc này có ám danh đàm thoại Dragon 1.2. và 3; có nhiệm vụ chở các toán Delta và BĐQ (tổng cộng là 132 người), sẽ khởi hành từ Masirah, trên bờ biển của nước Oman, bay tới Sa mạc 1, một chuyến bay dài hơn 1.600 km. Họ sẽ được tiếp dầu trên không bằng máy bay KC-135. Sa mạc 1 sẽ được bảo vệ bởi BK, và 1 khi an ninh, sẽ lập bãi tiếp xăng dầu cho trực thăng với sức chứa khoảng 6.000 gallon hay 23.000 lít xăng phản lực, đựng trong những túi xăng, xem hình,  do C-130, chở tới.                


Tám trực thăng khổng lồ, chuyên về cấp cứu RH-53D Sea Stallion, xem hình, (ám danh đàm thoại Bluebeard 1- 8) đậu trên mẩu hạm USS Nimitz, ở 60 dặm hay 100 km ngoài khơi Iran. Trực thăng  sẽ bay 600 dặm hay 1.000 k tới bãi đáp Sa mạc 1, tiếp dầu, chở toán Delta và các BĐQ, rồi bay 260 dặm hay 420 km tới Sa Mạc 2. Vì sắp tới buổi sáng, các trực thăng, BK và BĐQ sẽ ấp núp suốt ngày ở Sa Mạc 2. Cuộc HQ sẽ thực hiện đêm thứ 2.             


 CUỘC ĐỘT KÍCH GIẢI CỨU

Đầu tiên, các đặc vụ CIA có sẵn tại Iran sẽ mang xe tải tới Sa mạc 2. Các đặc vụ và BK sẽ lái xe từ nơi này đến thủ đô. Đơn vị này sẽ tấn công TĐS và tòa nhà của bộ Ngoại giao, triệt hạ lính gác, giải cứu tù binh, với yểm trợ của AC-130 Spectre bay từ Sa mạc 1. (Spectre đã dùng tại VN, đặc biệt trong trận An Lộc 1972 vì có đại bác 105 ly có thể bắn ban đêm qua ống kính hồng ngoại -- ND).   

Con tin và các BK sẽ gặp các trực thăng gửi đi từ Sa mạc 2 ở sân vận động Amjadieh gần đó, nơi họ sẽ lên các trực thăng này. 


Song song với cuộc giải cứu, một đ.đ. BĐQ sẽ chiếm sân bay bỏ hoang Manzariyeh, khoảng 100 km đông nam của Teheran, để đón hai vận tải cơ C-141 bay đến từ Á rập Sê út. 
Các trực thăng sẽ đưa những người ở sân vận động đến sân bay bỏ hoang kể trên, và hai chiếc C-141
sẽ đưa về 1 căn cứ ở Ai cập. Các trực thăng sẽ bị phá hủy trước khi mọi người rời sân bay này.

BẢO VỆ VÀ YỂM TRỢ CUỘC GIẢI CỨU.
Việc bảo vệ cho cuộc HQ được cung cấp bởi phi đoàn CV-8 của mẩu hạm Nimitz và phi đoàn CV-14 của mẩu hạm Coral Sea. (Hạ thủy tháng 4 1946, ngày 7/2/1965, chiếc này cùng chiếc Hancock và Ranger, thực hiện HQ Flaming Dart chống lại các trại lính và khu tập kết gần Đồng Hới -- ND). Các máy bay mang dấu hiệu đặc biệt trên cánh, xem hình. Vì lúc đó KQ của Iran đã có F-14 TomcatF-4 Phantom mua từ thời vua Shah, lúc đó là đồng minh của Mỹ. Các máy bay Phantom có sọc đỏ hay vàng, ngoài bìa là sọc đen, trong khi các phản lực cơ A-7 Corsair, xem hình, và A-6 Intruder có 1 sọc màu cam, nằm giửa 2 sọc đen.

 https://en.wikipedia.org/wiki/Operation_Eagle_Claw