HỆ THỐNG ĐƯỜNG XE LỬA XUYÊN VIỆT VÀO NĂM 1964 . (Nguồn : báo Mỹ NAT GEO tháng 9 1964) .
Nhân bài viết về "VNCH định lập tuyến xe lửa Monorail " của bạn Kelk JR Nguyên , tôi có bài viết sau :
Với quyết tâm "giải phóng miền Nam , đánh đuổi bọn Mỹ-Ngụy , thống nhứt đất nước" , những người CSVN đã không ngừng tấn công , phục kích hay giựt mìn đường xe lửa xuyên Việt , dài 689 mile hay 1,080 km , chạy từ Sài gòn ra tới Đông Hà .
Từ năm 1961 cho tới khi viết bài báo , có 122 hành khách đã chết khi đi xe lửa , do xe bị CS tấn công . Cũng tính từ năm này , có 27 công nhân đường sắt đã chết và 228 bị thương nặng , 122 đầu máy bị hư hại . (Chĩ trong năm 1963 , có hơn 300 cuộc tấn công vào đường này , trung bình gần 1 lần mỗi ngày) .
Hình 1 , đầu máy và 4 toa bị lật gần Lăng cô , Đà nẳng sau khi bị trúng mìn tháng 4 1964 . Các CN đã tái lập đường sau 18 g rưởi . (Do hình chụp trên 2 trang , nên khi cắt ra , ghép lại thì mất 1 số chi tiết ở giửa) .
Hình 2 , 218 con em các CN nghành đường sắt đã tử nạn , đang cầu nguyện tại 1 điện/miếu thờ (shrine) tưởng niệm tại Chí hòa , SG . Từ 1946 tới khi có bài viết , 75 CN đã chết .
Hình 3 , để tưởng niệm những anh hùng đường sắt , 1 miếu thờ tại Chí Hòa , SG ghi tên và hình ảnh của 75 CN đã hy sinh . Trên tường , 1 bức tranh đường xe lửa chạy dọc theo biển Đông .
PS . Từ năm 1955 , Mỹ đã giúp VN hơn 25 triệu đô để duy trì tuyến đường này . Chi phí để sửa chữa đầu máy và toa xe bị hư hại tốn 1 triệu rưởi đô/năm . Trong năm 1963 , ngân sách cho tuyến đường là 5,8 triệu đô ; lợi tức chĩ 4 triệu đô , nghành này lỗ 100.000 đô/tháng . Trong năm này , thiệt hại về đầu máy trị giá hơn 1 triệu đô .